نگاهي به انتخابات پارلمانی ارمنستان و پیروزی حزب جمهوری خواه

مردم ارمنستان روز یکشنبه هفدهم اردیبهشت برابر با ششم مه ۲۰۱۲ برای انتخاب اعضای مجلس جدید این کشور به پای صندوق‌های رای رفتند.
این انتخابات برای برگزیدن ۱۳۱ نماینده در این جمهوری سابق شوروی که سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفر جمعیت دارد نخستین انتخابات در سطح ملی پس از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۸ محسوب می‌شود. قوه مقننه ارمنستان شامل یک پارلمان است که تحت عنوان شورای ملی و به مدت ۵ سال از طریق رای مستقیم مردم انتخاب می‌شود و شامل ۱۳۱ کرسی است. از جمله وظایف پارلمان در ارمنستان می‌توان به تصویب قانون، تنظیم بودجه کشور، اعلام همه پرسی فوق‌العاده در موارد خاص، تعیین ریاست مجلس و جانشینان او، معرفی کاندیداهای قضات دادگاه قانون اساسی به رئیس جمهور، اعلام جنگ، سوال از هيات دولت و وزراء و اعلام رای اعتماد و یا عدم اعتماد به دولت اشاره کرد.
به گزارش گروه دريافت خبر خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در این انتخابات طبق اعلام منابع رسمی ارمنستان ۵ / ۲ میلیون نفر واجد شرایط رای دادن بودند و تعداد هشت حزب عمده سیاسی و یک ائتلاف برای شرکت در انتخابات ثبت نام کردند. پارلمان ارمنستان ۱۳۱ نماینده دارد که ۹۰ نماینده در انتخابات بر اساس نسبت آرای ماخوذه به احزاب تعلق می‌گیرد و ۴۱ نماینده هم بر اساس کسب رای اکثریت به مجلس راه می‌یابند. احزاب برای کسب کرسی‌های نمایندگی بايد حداقل ۵ درصد آراء را به دست مي‌آوردند و برای ائتلاف تشکیل شده حداقل رای ۷ درصد بود. در مجموع ۴۱ حوزه رای گیری در ارمنستان برای این انتخابات در نظر گرفته شده بود که ۱۳ حوزه آن برای ایروان و ۲۸ حوزه که هر کدام ۵۰ هزار رای دهنده را در بر می‌گرفت برای سایر استانها اتخاذ شده بود. در این انتخابات ۱۳۹ کاندیدا، مستقل از احزاب ثبت نام شده برای کسب ۴۱ کرسی نمایندگی رقابت کردند که از این تعداد ۵۴ کاندید به هیچ حزبی تعلق نداشتند. حزب مخالف دولت حاکم ارمنستان یعنی حزب گنگره ملی با ۳۸ کاندیدا بیشترین کاندیداها را در این انتخابات به خود اختصاص داده بود.

مهمترین احزاب شرکت کننده در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۲ ارمنستان

حزب جمهوری خواه ارمنستان: حزب جمهوری خواه ارمنستان اولین حزب سیاسی ارمنستان است که بعد از استقلال این کشور در سال ۱۹۹۰ تاسیس شد. این حزب بزرگترین حزب راستگرای ارمنستان است که مدعی داشتن ۱۴۰۰۰۰ عضو است و بسیاری از بدنه‌های سیاسی ارمنستان را در کنترل خود دارد. این حزب در انتخابات سال ۲۰۰۳، ۵ / ۲۳ درصد آراء برابر با ۳۱ کرسی ار ۱۳۱ کرسی پارلمان ارمنستان را به دست آورد و در انتخابات بعدی که در سال ۲۰۰۷ برگزار شد موفق شد ۹۱ / ۳۳ درصد برابر با ۶۴ کرسی از ۱۳۱ کرسی را در اختیار بگیرد و سهم خود را از قدرت سیاسی افزایش دهد. در حال حاضر سرژ سارکسیان، به عنوان رهبر این حزب به شمار می‌رود. سارکسیان در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۷ توانست با کسب ۸۲ / ۵۲ آراء، پست ریاست جمهوری این جمهوری کوچک قفقاز جنوبی را نیز به دست آورد.

حزب ارمنستان مرفه: این حزب یکی از احزاب سیاسی ارمنستان به شمار می رود که توسط گاگیک تساروکیان، تاجر ثروتمند ارمنی در اواخر سال ۲۰۰۵ تاسیس شد و کار سیاسی خود را با شرکت در انتخابات پارلمانی ارمنستان در سال ۲۰۰۷ شروع کرد و با کسب ۱۸ کرسی که معادل ۶۸ / ۱۴ درصد آرای ماخوذه به شمار می‌رفت به عنوان دومین حزب سیاسی ارمنستان در پارلمان این کشور حضور دارد.

حزب کنگره ملی: این حزب ائتلافی از ۱۳ حزب مخالف جمهوری ارمنستان است که توسط لئون تر پطروسیان، اولین رئیس جمهوری ارمنستان و نامزد شکست خورده انتخابات ریاست جمهوری قبلی رهبری می‌شود. این حزب در سال ۲۰۰۸ تاسیس شد. پنج موضوع مهم مورد درخواست این حزب مخاف شامل آزادی زندانیان سیاسی، آزادی بیان، جریان آزاد اطلاعات و برگزاری انتخابات زودرس ریاست جمهوری و پارلمانی بود. در طول اعتراضاتی که در سال ۲۰۱۱ در ارمنستان رخ داد حزب کنگره ملی نقش اساسی را در سازماندهی و رهبری این اعتراضات علیه دولت سرژ سارکسیان که پطروسیان را در انتخابات سال ۲۰۰۸ شکست داده بود، داشت.

حزب میراث: این حزب به عنوان یکی از احزاب لیبرال و از جمله احزاب سیاسی اپوزیسیون ارمنستان به شمار می‌رود. این حزب بعد از شرکت در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۷ ارمنستان به عنوان پنجمین حزب بزرگ مجمع ملی ارمنستان به شمار می رود. این حزب ۷ کرسی معادل ۸۱ / ۵ درصد آرای ماخوذه را در انتخابات قبلی به دست آورد. این حزب در ابتدا توسط رافی هوانیسیان، وزیر خارجه آمریکایی‌الاصل رهبری می‌شد که این رهبری تا استعفای وی در سال ۲۰۰۹ ادامه داشت. این حزب و حزب دموکراتان آزاد در انتخابات پارلمانی به طور مشترک شرکت کردند. در برنامه انتخاباتی حزب میراث مسائل مربوط به اهمیت تقویت زمینه علمی، دمکراسی، افزایش حقوق و اصلاحات در زمینه بهداشتی مطرح بود.

حزب فدراسیون انقلابی ارمنی: این حزب یکی دیگر از احزاب سیاسی کشور ارمنستان است که در سال ۱۸۹۰ میلادی در شهر تفلیس توسط کریستاپور میکائیلیان، استپان زوریان و سیمون زاواریان بنیان نهاده شد. نام این حزب را اغلب به اختصار داشناکتسوتیون و اعضاء آن را داشناک می‌نامند. این حزب در انتخابات سال ۲۰۰۷، ۱۶ / ۱۳ درصد آراء برابر با ۱۶ کرسی پارلمان را بدست آورد. واهان هوانیسیان، رهبر حزب داشناکتسوتیون (فدراسیون انقلابی ارمنی) در انتخابات ریاست جمهوری ارمنستان در سال ۲۰۰۷ با کسب تنها ۲۰ / ۶ درصد آراء رتبه چهارم را به دست آورد.

حزب دموکراتیک ارمنستان: حزب دموکراتیک ارمنستان حزبی با گرایش چپ در ارمنستان است که در سال ۱۹۹۱ توسط آرام گاسپر سارکیسیان آخرین رئیس حزب کمونیست ارمنستان در دوره جمهوری سوسیالیستی ارمنستان بنیان گذارده شد. این حزب هیچگاه بخشی از دولت ارمنستان نبوده است و تنها سارکسیان از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۷ عضو پارلمان ارمنستان بوده است. این حزب در انتخابات پارلمانی ۲۰۰۷ به علت کسب کمتر از ۵ درصد آراء هیچ نماینده‌ای در پارلمان نداشت.

حزب کمونیست ارمنستان: این حزب از زمانی که رهبر سابق آن یعنی آرام گاسپرویچ سارکسیان حزب دموکراتیک را تاسیس کرد خود را وارث حزب کمونیست ارمنستان در زمان اتحاد جماهیر شوروی می‌داند. این حزب در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۳ تنها ۲ درصد آراء را به خود اختصاص داد و در سال ۲۰۰۷ نیز مانند ۲۰۰۳ نتوانست آرای لازم را جهت کسب نمایندگی در پارلمان ارمنستان کسب کند؛ با این حال حزب کمونیست ارمنستان با ۱۸ هزار عضو مهمترین حزب با مرام کمونیستی در ارمنستان است. درحال حاضر روبن تاوماسیان رهبری این حزب را به عهده دارد.

حزب ارمنستان یکپارچه: این حزب یکی از احزاب کوچک ارمنستان است که به رهبری روبن آواگیان در انتخابات پارلمانی شرکت می‌کند.

حزب کشور قانونمند ارمنستان: حزب قانون چهارمین حزب سیاسی در شورای ملی ارمنستان است. این حزب در سال ۲۰۰۳ توانست ۱۹ کرسی پارلمان را به اشغال خود درآورد در حالیکه در انتخابات ۲۰۰۷ تنها ۹ کرسی را کسب کرد. آرتور باغداساریان، رهبر حزب قاون ارمنستان در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ ارمنستان با کسب ۷ / ۱۷ درصد آراء در مکان سوم ایستاد. در حال حاضر حزب کشور قانونمند ارمنستان به رهبری آرتور باغداساریان بخشی از ائتلاف دولت فعلی است.

اعتماد دوباره به حزب جمهوری خواه

پنجمین دوره انتخابات پارلمانی ارمنستان به دلیل دارا بودن شرایط سیاسی و اقتصادی فوق‌العاده این کشور از اهمیت خاصی برخوردار است. اعتراضات انجام گرفته در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ حساسیت برگزاری سالم این انتخابات را دو چندان کرد بطوریکه در این دوره ۳۱۴۱۸ نماینده از ۵۳ سازمان و نهاد داخلی و نیز ۶۴۷ ناظر خارجی از ۲۰کشور و۱۱ سازمان بین‌المللی بر روند انتخابات پارلمانی نظارت داشتند. ارمنستان با شرایط نه جنگ و نه صلح از وضعیت چندان با ثباتی برخوردار نسیت. محاصره جغرافیایی این کشور توسط ترکیه و جمهوری آذربایجان فرصتهای اقتصادی و سیاسی را این کشور گرفته است و علی رغم تلاش حزب حاکم فعلی جهت عادی سازی روابط این کشور با ترکیه، روابط دو طرف همچنان خصمانه است؛ با این وجود همانطور که نظر سنجی‌های اولیه، حزب حاکم را پیروز این انتخابات نشان داده بوده این حزب به رهبری سرژسارکسیان توانست با کسب ۲۳ / ۴۴ درصد آرای مردم ارمنستان همچون انتخابات سال ۲۰۰۷ بیشترین کرسیهای پارلمان را در اختیار بگیرد. بعد از حزب جمهوری خواه ارمنستان، حزب ارمنستان مرفه با کسب ۳۱ / ۳۰ درصد آرا در پله دوم پارلمان ارمنستان ایستاد. از بین سایر احزاب مطرح در ارمنستان تنها سه حزب میراث، فدراسیون انقلابی ارمنی و حزب کشور قانونمند توانستند به سختی از حداقل ۵ درصدی لحاظ شده در قانون برای ورود به پارلمان عبور کنند. در بین احزاب شرکت کننده ائتلاف حزب گنکره ملی که کسب ۷ درصد آرا برای ورود به پارلمان نیاز داشت به سختی توانست از این حداقل عبور کند و با کسب ۱ / ۷ درصد آرا نشان داد که مردم ارمنستان همچنان مانند دوره قبل به سیاستهای سارکسیان و حزبش اعتماد بیشتری دارند. در واقع می توان گفت مردم ارمنستان فرصت دیگری به حزب جمهوری خواه دادند تا به سیاستهای ۵ ساله قبلی خود ادامه دهد و حتی می‌توان گفت این پیروزی مقدمه‌ای برای کسب پست ریاست جمهوری برای سرژ سارکسیان در انتخابات سال ۲۰۱۳ باشد. با این پشتوانه این احتمال افزایش می‌یابد تا حزب حاکم سیاست منطقه‌ای خود را در جهت عادی سازی روابط این کشور با ترکیه پیش ببرد و بتواند ارمنستان را از برزخی که در آن گرفتار شده است خارج سازد و همانطور که کاهش فقر و بیکاری مهمترین شعار انتخاباتی این دوره احزاب بود در جهت بهبود وضعیت اقتصادی و ثبات سیاسی قدم بردارد.