كامران عدل در آستانه نمايشگاه عكس‌هايش در تفليس

كامران عدل روز جمعه ـ ۱۳ آبان‌ماه ـ عازم تفليس مي‌شود تا در كنار برپايي نمايشگاهي از عكس‌هايش در گالري ۹ تفليس،طي پروژه‌اي يك ماهه از تابلوهاي نفيس قاجاري موزه اين شهر نيز عكاسي كند.
اين هنرمند عكاس به خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)،گفت: کارهاي اوليه اين نمايشگاه را ندانسته ۴۲ سال پيش انجام دادم. در آن سال‌ها موقع بررسي عکس‌هاي گرفته شده‌ام، متوجه شدم که در فريم‌هاي اول و يا دوم فيلم‌هاي گرفته شده که ما عکاسان آن‌ها را دور مي‌ريختيم،عکس‌هاي بي‌نظيري پيدا مي‌شود که حال هواي غريبي داشتند.
وي ادامه داد: اين عکس‌ها را جدا کردم و با احترام در پوشه خاصي گذاشتم و عنوان «عکس‌هاي شکسته» را برايشان در نظر گرفتم.
به گفته عدل، از آنجا که کميل عکاسي ايران در آن سال‌ها بسيار لنگ بود، هرگز باکسي حرفي از اين عکس‌ها نزدم، چون حتما آنچه را که با زحمت به دست آورده بودم، خيلي زود به عنوان تجربه‌اي اشتباه از دست مي‌دادم.
اين هنرمند عكاس با اشاره به گذشت ۳۸ سال از آن روزگار،يادآور شد: سال ۲۰۰۷ قبل از آن که به فرانسه و مارتينيک بروم، عكس‌ها را از نفتالين بيرون آوردم و حسابي با آن‌ها کلنجار رفتم. به آنها گفتم که مي‌خواهم شما را به پاريس ببرم. اگر آنجا هم شما را درک نکردند، چه كنم؟ نکند که شما را فرزندان ناقص و عقب مانده من تلقي کنند؟
اين هنرمند متذكر شد: از روز اول که پا به مدرسه عکاسي گذاشته بودم، تکنيک دوربرداري عکس را به ما نشان دادند. تکنيکي بود که در قديم براي برداشتن و حذف چيزهاي ناجور در اطراف موضوع اصلي به کار گرفته مي‌شد. آن موقع، براي انجام اين کار از قيچي و مرکب سياه استفاده مي‌کردند، اما در قرن بيست و يکم، عکس‌ها را اسکن و به کمک فتوشاپ آنها را دوربرداري و در قطع ۱۰۰×۷۰ چاپ کردم و به پاريس بردم.
كامران عدل با مرور تجربه‌هاي بعدي‌اش براي نمايش اين آثار در گالري‌ها، گفت: بعد از بازگشت از مارتينيک، با کمک شاگردم آنها را به گالري‌هاي مختلف برديم و استقبال از آن بي‌نظير بود. مي‌پرسيدند چرا آن‌ها را به نمايش نگذاشته‌ام؟ اين سوال خوبي است. براي آنكه من يک عکاس حرفه‌اي هستم و بايد در مرحله اول، به تعهدات حرفه‌اي و کاري‌ام برسم.
او گفت: در آن موقع بايد به تهران برمي‌گشتم تا از ميان ۳۰ هزار عکسي که از مارتينيک گرفته بودم، تعدادي را انتخاب کرده و براي چاپ کتاب معماري مدرنيست آماده مي‌كردم و به پاريس مي‌فرستادم.
كامران عدل در ادامه يادآور شد:در بازگشت، يک روز در ميلان توقف داشتم و به ميدان کاتدرال رفتم و حين گردش و تماشا بر خلاف انتظار از يک عکاس، تعدادي هم عکس گرفتم. در بازگشت به تهران هم روزي چند عکس ميلاني خودم را دوربرداري کردم تا ببينم چه مي‌شود؟
اين عكاس با اعتقاد بر آنكه اين تکنيک دوربرداري به نوعي نگاه و وزن عکس را تغيير مي‌دهد، بيان كرد: اين تكنيك عكس را طور ديگري مي‌کند.آزمايش را يکي دو بار ديگر هم انجام دادم و موفق بود و مي‌خواستم با آنها يک کاري بکنم. روزي سه عدد از عکس‌هاي ميلاني را برداشتم و آنها را با عکس‌هاي تابلوهاي چهل ستون درآميختم. نتيجه خيلي خوب بود و راضي‌ام کرد.
كامران عدل در ادامه به سفر امسال خود به گرجستان اشاره كرد و افزود: اوايل امسال در گرجستان روزي به همين گالري ۹ رفتم و از متصدي خواستم که وقت نمايشگاه بدهد. اين کار انجام شد و يک سي دي که در آن چند نمونه از سوژه‌هايم بود به او دادم و خواستم که يکي از آنها را که بيشتر مورد علاقه تفليسي‌هاست انتخاب کند تا براي نمايشگاه آماده کنم.
اين هنرمند عكاس تصريح كرد: مدتي از اين جريان گذشت و از متصدي گالري خبري نشد. فکر کردم شايد مدير گالري ۹ نمي‌خواهد اين مسوليت را به گردن بگيرد. به همين منظور تصميم گرفتم از عکس‌هايي را که از مجسمه‌هاي تفليس گرفته بودم، دوربرداري کنم و آنها را با عکس‌هاي تهراني‌ها مونتاژ کرده و دركنار عکس‌هاي ميلاني يک مجموعه بسازم. حتي پاي استالين را که اصالتا گرجي است و لنين را هم به معرکه کشيدم.
عدل بيان كرد: در شروع کارم در پاريس دستيار يک عکاس مد بودم و به همين منظور در آرشيوم تعداد زيادي عکس‌هاي مد وجود دارد. يك روز در هنگام اسکن کردن آنها متوجه شدم که در شرايط فعلي نمي‌توانم از اين عكس‌ها استفاده کنم و بايد توي آرشيو بخوابند. بعد متوجه شدم که با كمي حذف و تغيير در عكس‌هاي مي‌توانم آنها را قابل استفاده كنم و زماني كه چهار عکس از اين تجربه‌ها براي چاپ در کتاب عکاسي آسيا پاسفيک در امريکا انتخاب شد تصميم گرفتم اين تجربه را ادامه بدهم و يكي از آنها را هم براي نمايشگاه تفليس اضافه كنم.
اين عكاس در پايان سخنانش گفت: در ۷۰ سالگي فکر نمي‌کنم کسي به اين تجربه گير بدهد و به همين دليل نتايج آن را هشتم نوامبر برابر با ۱۷ آبان ‌ماه در گالري ۹ تفليس برگزار خواهم كرد. همچنين تجربه عكاسي از بناهاي قاجاري موزه تفليس هم قرار است پاييز يا زمستان سال آينده در کتابي منتشر و نمايشگاهي از آن برپا شود.