کمرسانت: بر طبق اطلاعات دریافتی، بعضی اعضای ناتو مخالف همکاری رسمی این سازمان با سازمان پیمان امنیت جمعی نبودند ولی ریاست ناتو این همکاری را قبول نکرد. آیا این موضوع باعث نگرانی سازمان پیمان امنیتجمعی نمیشود؟
بردیوژا: ما ناراحت نمیشویم زیرا مسأله روابط با ناتو برای ما موضوع حیاتی نیست. ما سازمان خودکفایی هستیم و برنامههای فراوانی به نفع دولتهای عضو اجرا میکنیم. علت پیشنهاد همکاری این بود که سازمان پیمان امنیت جمعی و ناتو با یک سری مسایل مشترک مواجه میشوند که یکی از آنها افغانستان است. ناتو در داخل افغانستان فعالیت میکند و ما در امتداد مرزهای این کشورفعال هستیم. ما میتوانیم در زمینه قاچاق مواد مخدر از افغانستان که در هر حال به اروپا می رسد، تشریک مساعی کنیم ولی فعلاً آنها برای این همکاری "پخته" نشده اند و برای کشف علت این امر کافی است به نامههای وزارت امور خارجه آمریکا اشاره شود که "ویکی لیکس" منتشر نمود. "برادر بزرگ" اجازه نمیدهد و دیگران اطاعت میکنند.
کمرسانت: مسأله امنیت سایبرنتیک برای ناتو به یکی از مسایل کلیدی تبدیل شده است. ناتو راهبرد خود را در این زمینه طراحی کرده است. در استونی مرکز ویژه ای برای الگوسازی جنگهای سایبرنتیک فعالیت میکند و بعضی کشورهای ناتو مشغول طراحی سلاحهای سایبرنتیک تهاجمی هستند. آیا سازمان شما نگران این مسأله است؟
بردیوژا: ما هم معتقدیم که فعالیت اطلاعاتی در زمینه امنیت، مسأله درجه اول است. میتوان بدون استفاده از نیروهای مسلح و دستههای ویژه و بدون کاربرد مقادیر زیاد اسلحه اوضاع بعضی کشورها را بی ثبات کرد. میتوان با استفاده از منابع اطلاعاتی خود به تدریج افکار عمومی کشور هدف را تحت تأثیر قرار داد. حوادث مرحله اخیر نشان داده است که این ابزار بسیار مؤثر است. بهار عربی هم از تأثیرگذاری اطلاعاتی بر اذهان مردم شروع شده بود. ما با درک این واقعیت که این بخش برای تأمین امنیت دستهجمعی اهمیت کلیدی دارد، چند سال است که در این زمینه کار میکنیم.
سران کشورهای عضو سازمان طی چند جلسه غیررسمی پیشنهادهایی در مورد تعامل در این زمینه بررسی کردهاند. مرکز فناوریهای اطلاعاتی معاصر در دانشگاه دولتی مسکو ایجاد شده و نیروهای متخصص را آماده میکند. عملیات "پروکسی" (مقابله با جنایات اطلاعاتی) اجرا میشود که در چارچوب آن سایتهای زیادی کشف شدهاند که مخصوص گماشتن مزدوران به سازمانهای افراطی هستند. همچنین سایتهای زیادی کشف شدند که مشغول تحریک خصومتهای بین قومی (از جمله در سال ۲۰۱۰ همزمان با حوادث در قرقیزستان) بوده و هستند که قانون با آنها برخورد کرد. در سازمان پیمان امنیت جمعی طرح فعالیت مشترک اطلاعاتی تهیه شده است که هدف آن، کشف تلاشها در جهت اعمال تأثیر خارجی بر دولت ها و افکار عمومی و لطمه زدن به امنیت کشورهای عضو سازمان میباشد.
در رابطه با حوادث بهار عربی نمیتوان به طور مشخص گفت که چه کسی آن حوادث را برپا کرد. سازمانهای افراطی، ساختارهای دینی و جوامع جنایی و نیز دولتهایی که سعی میکنند به اهداف خود برسند، از امکانات اطلاعاتی استفاده میکنند. به عنوان مثال، در ماه اوت سال ۲۰۰۸ دستگاههای اطلاع رسانی، افکار عمومی جهان را درباره ماهیت حوادث آبخازی و اوستیای جنوبی گمراه کرده و روسیه را به تجاوز به گرجستان متهم نمودند در حالی که واقعیت اینطور نبود. این یکی از نمونههای عملیات پخش اطلاعات کاذب است که نسبتاً موفقیت آمیز بوده است.
کمرسانت: آیا سازمان پیمان امنیت جمعی فناوریهای تهاجمی سایبرنتیک را توسعه میدهد؟
بردیوژا: این موضوع حتی مورد بحث هم قرار نمیگیرد. ما فقط درباره دفاع از کشورهای عضو صحبت میکنیم.
کمرسانت: ناتو گویا فقط به فکر دفاع از خود است ولی بعضی اعضای آن مانند ایالات متحده و برخی کشورهای اروپایی بر این فناوریها مسلط میشوند. دیدگاه شما در این ارتباط چیست؟
بردیوژا: ما بر خلاف ناتو خود را سازمان جهانی اعلام نمیکنیم و بر خلاف ناتو سعی نمیکنیم در عملیاتی چون افغانستان و لیبی شرکت کنیم و خارج از سرزمین کشورهای عضو فعالیت نماییم. نظریه فعالیت سازمان پیمان امنیت جمعی با ناتو فرق میکند.
کمرسانت: جدیداً در چارچوب سازمان امنیتجمعی اتحادیه تحلیلی سازمان های اطلاعاتی – تحلیلی به منظور دفاع در برابر خطرات مختلف تشکیل شده است که از طرف روسیه مرکز سراسری مطالعه افکار عمومی، بنیاد مطالعات راهبردی روسیه، بنیاد "اینترنت معقولانه" و بعضی مؤسسات دیگر عضو آن شدند. این اتحادیه چه وظایفی دارد؟
بردیوژا: سازمان پیمان امنیتجمعی علاوه بر اتخاذ اقدامات مشخص دفاعی و امنیتی موظف است اوضاع جاری و خطرات و چالشهایی را که برای کشورهای عضو مطرح میشوند، مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و برای پیشگیری از تشدید این چالشها اقدامات لازم را طراحی و اتخاذ نماید. کار جدی تحلیلی در دبیرخانه سازمان انجام میشود ولی این تلاشها گاهی کفایت نمیکند. ما میخواهیم از منابع دیگر اطلاعات دریافت کنیم تا در ارزیابی اوضاع دقت بیشتری داشته باشد. جدیداً به سران بعضی مراکز تحلیلی کشورهای عضو سازمان پیشنهاد شد عضو این اتحادیه شوند. فرض بر آن است که آنها به تبادل اطلاعات پرداخته و در جلسات خود موضوعات مورد نگرانی همگان را مورد بحث و بررسی قرار دهند. برای مثال، مسأله مهم امروزی، عواقب عقب کشیدن نیروهای ناتو از افغانستان است. البته ما هم آینده اوضاع داخل افغانستان و پیرامون آن را پیشبینی میکنیم ولی میخواهیم نقطه نظر سازمانهایی را هم که در این زمینه کار میکنند بدانیم.
این اتحادیه علاوه بر خطرات خارجی، خطرات داخلی را هم بررسی خواهد کرد. بالاخره اوضاع یک کشور میتواند چه تحت تأثیر نیروهای خارجی بیثبات شود و چه در نتیجه فرآیندهای جاری در داخل کشور. ولی چگونگی واکنش سازمان به این خطرات مسأله دیگری است. سازمان حق ندارد در فرآیندهای سیاسی داخلی مداخله کند ولی باید از این فرآیندها اطلاع داشته باشد و اوضاع امنیتی را بر همین اساس پیشبینی نماید.
کمرسانت: شما مداخله در فرآیندهای داخلی را ناروا میدانید ولی اعلام میکنید که پژوهش روحیات اجتماعی و سیاسی مردم کشورهای عضو سازمان یکی از اهداف دست اول اتحادیه تحلیلی جدید خواهد بود، این مسئله چگونه قابل بررسی است؟
بردیوژا: ما نباید در روندهای سیاسی داخلی نفوذ کنیم ولی باید از آنها اطلاع داشته باشیم. همچنین میخواهیم نظر مردم درباره فعالیت سازمان و درباره فعالیت مشترک امنیتی را بدانیم. بعضی مسایل عواقب آنقدر مهمی دارند که ما نمیتوانیم نادیده بگیریم.
کمرسانت: اگر مطلع شوید که اوضاع اجتماعی و سیاسی یکی از کشورها بیثبات شده است، چگونه رفتار خواهید کرد؟
بردیوژا: هدف اساسی ما، مطلع کردن ریاست سیاسی عالی کشورهای عضو سازمان است. ما میدانیم که هر دولتی کار عمیق تحلیلی انجام میدهد و اینکه سران کشورها از منابع مختلف اطلاعات فراوانی دریافت میکنند. ولی این کار تحلیلی منعکس کننده مواضع فقط یک کشور مشخص است. برای ما مهم است که اطلاعات دریافت شده از مراکز تحلیلی همه کشورهای عضو سازمان (ارمنستان، قرقیزستان، قزاقستان، تاجیکستان، بلاروس و روسیه) را جمعبندی کنیم و ببینیم کشورهای مختلف چگونه چالشهای موجود را ارزیابی میکنند.
کمرسانت: در پی حوادث در خاور میانه عدهای از کارشناسان اظهار عقیده کردند که آسیای مرکزی میتواند به صحنه "بهار عربی" جدید تبدیل شود. آیا میتوان به وسیله مطالعات تحلیلی این پیشبینیها را تأیید یا تکذیب کرد؟
بردیوژا: فعالیت سازمان پیمان امنیت جمعی با انقلابهای اخیر ارتباط ندارد. ولی در مورد منابع تأمین مالی اتحادیه تحلیلی میتوانم بگویم که همه سازمانهای عضو آن از بودجه خود برخوردارند و حتی ملاقاتهای نمایندگان این سازمانها با کمترین مشارکت مالی سازمان پیمان امنیتجمعی برگزار خواهند شد. ما فقط فعالیت مشترک آنها را هماهنگ خواهیم کرد. مطالب تحلیلی که توسط اتحادیه تحلیلی تهیه خواهند شد، باید در دسترس عمومی قرار گیرند زیرا همه این مراکز قبل از همه از اطلاعات باز استفاده میکنند.
کمرسانت: در سال جاری کدام محورها برای سازمان پیمان امنیت جمعی اولویت خواهند داشت؟
بردیوژا: ما مشغول اجرای تصمیمات سران کشورهای عضو درباره تشکیل نیروهای جمعی سازمان هستیم از جمله نیروی هوایی مشترک و نیروهای عملیات ویژه. امیدوارم که ایجاد نظام واکنش دستهجمعی به موقعیتهای اضطراری هم نتیجه مطلوبی بدهد که این دو کار برای ما بسیار مهم است. اگر نتایج برنامه ریزی شده را به دست آوریم، گام بلندی در جهت تکمیل تمام نظام امنیت جمعی برداشته خواهد شد.
منبع: ایراس https://ccsi.ir//vdcd.f092yt0xsa26y.html
ccsi.ir/vdcd.f092yt0xsa26y.html