سه شنبه ۴ دی ۱۴۰۳ , 24 Dec 2024
تاریخ انتشار :شنبه ۱۷ تير ۱۳۹۶ ساعت ۱۶:۵۶
کد مطلب : 16890
گزارش همایش اشتراکات ایران و گرجستان در دوره باستان در پرتو دستاوردهای جدیدِ حوزه تاریخ و باستانشناسی
تالار کمال دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران از ساعت 14 تا 19 دوشنبه 12 تیرماه 1396 میزبان همایشی بود که به یادبود ایران‌شناس برجسته گرجی و سفیر اسبق گرجستان در جمهوری اسلامی ایران، مرحوم جمشید گیوناشویلی با استقبال چشمگیر اساتید، دانشجویان و پژوهشگران در موضوع اشتراکات ایران و گرجستان در دوره باستان در پرتو دستاوردهای جدیدِ حوزه تاریخ و باستانشناسی برگزار شد. این همایش توسط بنیاد مطالعات قفقاز، موسسه نگارستان اندیشه و جهاد دانشگاهی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران با همکاری پژوهشکده مطالعات منطقه‌ای دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه پیام نور برگزار شد.
در ابتدای این همایش خانم دکتر گیولی آلاسانیا استاد دانشگاه گرجستان و موسس و عضو هیأت امنای این دانشگاه به سخنرانی راجع به زندگی و میراث علمی شادروان پروفسور جمشید گیوناشویلی پرداخت و جزئیات شایان توجهی در مورد حیات علمی مرحوم گیوناشویلی را برای حضار تشریح کرد. در ادامه آقای امیرمنصور محمدی که به همراه دکتر کِتِوان مِگِرلیشویلی فرهنگ دوزبانه موضوعی ـ کاربردی فارسی ـ گرجی و گرجی ـ فارسی را زیر نظر پروفسور جمشید گیوناشویلی گردآوری و تالیف کرده است، با ذکر خاطراتی از دقت نظر و وسواس علمی پروفسور گیوناشویلی در فرآیند تهیه این کتاب سخن گفت. اهتمام و دقت نظری که کهولت و بیماری جسمی استاد نیز مانع از انجام آن نشده بود. این کتاب در سال 1395 توسط دانشگاه اصفهان به زیور طبع آراسته شده است.
در ادامه همایش خانم دکتر مریم گولسیانی، استاد دانشگاه گرجستان و معاون موزه هنرهای زیبای گرجستان به ایراد سخنرانی با عنوان تاثیر فرهنگی ایران ساسانی بر هنر دوره اوایل مسیحیت در گرجستان پرداخت و داده‌های بسیار ارزشمندی را در این باره در اختیار حضار قرار داد. دکتر گولسیانی به نقش هخامنشیان در تشکیل اولین حاکمیت یکپارچه گرجی و تبار هخامنشی سلسله فرنابازیان اشاره کرد و میریان سوم پادشاه سلسله خسرویانی گرجستان که مسیحیت را در این کشور رسمی کرد را از خاندان ساسانی معرفی کرد. دکتر گولسیانی شکلگیری خاندان حکومتگر هخامنشی ـ گرجی ـ ساسانی با بهره‌مندی از این خودآگاهی تباری را در گرجستانِ آن دوره را موردی جالب توجه ارزیابی کرد. سخنران بعدی خانم دکتر دارجان کاچاراوا، استاد دانشگاه گرجستان و معاون موزه ملی گرجستان بود که جدیدترین دستاوردهای باستانشناسی از شهر باستانی وانی مربوط به سده 4 پیش از میلاد که بسیاری از آنها مربوط به ایران است را برای حاضران در همایش تشریح کرد. در ادامه آقای دکتر داوید بریکاشویلی، استاد دانشگاه گرجستان و رئیس بخش باستانشناسی دانشگاه گرجستان در سخنرانی با عنوان «نقش شهر باستانی شامشویلده در تاریخ روابط گرجستان و ایران ساسانی» به تشریح کاوشهای انجام گرفته در محوطه باستانی سامشویلده پرداخت که یکی از محوطه‌های باستانی بسیار غنی گرجستان است که آثار ایرانی بسیار ارزشمندی در آن کاوش شده است. ایشان تصویری از مهر شاپور اول ساسانی را که در 15 ژوئن 2017 در این سایت باستانی اکتشاف شده است را برای حضار به نمایش گذاشت. گفتنی است امتیاز انحصاری کاوش در این سایت باستانشناسی از سوی دولت گرجستان به دانشگاه گرجستان اعطا شده است.
در ادامه همایش دکتر الکساندر چولوخادزه، استاد دانشگاه گرجستان و رئیس بخش شرق‌شناسی دانشگاه گرجستان در سخنرانی خویش با عنوان «طرح مباحثی درباره تحولات روابط سیاسی ایران و گرجستان در دوره پیش از اسلام» به ردپاهای آشکار سلسله های ایرانی دوره باستان از جمله هخامنشیان در گرجستان پرداخت و خاطرنشان ساخت که موزه‌های گرجستان و تاریخنگاری گرجی مشحون از آثار هخامنشی است.
سخنران بعدی همایش آقای احسان خزاعی نخستین رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در گرجستان بود که دوستی و همکاری نزدیکی با مرحوم پروفسور گیوناشویلی داشته‌ است. ایشان با ذکر خاطراتی به نکته‌بینی، طنازی، ایران‌دوستی و دانش وسیع پروفسور گیوناشویلی اشاره کرد.
سخنران پایانی همایش آقای دکتر علی علی‌بابایی درمنی، دانش‌آموخته دکترای تاریخ ایران باستان و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ قفقاز بود که سخنرانی خویش را با عنوان «تبار اشکانی در تاریخنگاری گرجی و ارمنی» به بررسی نقش مهم حکمرانان اشکانی‌تبار گرجستان و ارمنستان در تاریخ این دو کشور بر اساس منابع گرجی و ارمنی اختصاص داد. دکتر علی‌بابایی با اشاره به گزارش یکی از منابع اسلامی مبنی بر حضور بیش از یک دهه‌ای خسرو انوشیروان در قفقاز برای تامین امنیت و استحکامات‌سازی در این منطقه، این دست گزارش‌ها در کنار آثار و شواهد بجا مانده در منطقه را نشان از اهمیت راهبردی منطقه قفقاز و به ویژه گذرگاه‌های کوهستان‌های قفقاز برای تامین امنیت و محافظت از مرزهای ایران دانست. در ادامه ایشان با اشاره به تشابهات فرهنگی گسترده میان اقوام قفقازی، یکی از وجوه تشابه در تاریخنگاری ارمنی و گرجی را تعمیم تبار اشکانی توسط مورخان ارمنی و گرجی به دیگر خاندان‌های ایرانی به شمار آورد که در دورۀ باستان مانند خاندان آرتاشسی‌ها در قفقاز به حکومت رسیده‌اند. در حقیقت در تاریخنگاری های ارمنی و گرجی به سبب فراموش شدن خاطرۀ آرتاشسی‌ها، تبار فرمانروایان آرتاشسی ارمنستان و گرجستان، اشکانی به شمار آمده است. آنها شاید خاطرات محوی از تبار ایرانی آرتاشسی‌ها داشتند و از این‌رو آنها را به ایرانی‌تبارانی که بهتر می‌شناختند، و در دوران نسبتا متاخر بر آنها حکومت می‌کردند، منتسب کردند، یعنی اشکانیان.
  https://ccsi.ir//vdcdzj0f.yt09n6a22y.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما

عضويت در خبرنامه