اداره دینی مسلمانان منطقه آبخایا در آینده نزدیک رهبر خود را انتخاب خواهند کرد. به گزارش سایت خبری «اسلام نیوز»، امکان انتخاب تیمور دزیبا سرپرست موقت مفتیان جمهوری بیش از سایرین است. لازم به یادآوری است که عادل گابلی رییس سابق این اداره اواخر ماه ژوئیه سال جاری در سن هشتاد سالگی از دنیا رفت. دلیل فوت وی را مسمومیت با مواد شیمایی اعلام کردند.
پیشتر، اوایل سال جاری، همسر مفتی آبخازیا به دلیل مسمومیت شدید با مواد شیمایی قوی به بیمارستانی در سوچی نزدیک ترین شهر به آبخاز منتقل شد. پس از آن، مفتی این منطقه نیز با مشاهده نشانه های مسمومیت جهت درمان به ترکیه منتقل شد.
یک روز بعد از آن، سرگی شامبا نخست وزیر آبخازیا به تمامی مسلمانان منطقه فوت عادل گابلی را تسلیت گفته و پیامی با این محتوا برای ایشان ارسال کرد: «درگذشت این روحانی بزرگ جامعه مسلمانان ابخازیا، غم بزرگی برای کشور ماست. عادل گابلی در حفظ روابط صلح امیز میان ادیان و اقوام بسیار شایسته عمل می کرد. من از صمیم قلب، از دست دادن این انسان بزرگ را به تمامی نزدیکان و آشنایان وی تسلیت عرض می کنم. باشد که خداوند مهربان به نزدیکان و آشنایان وی صبر عنایت فرماید». متن تلگراف به صورت تایپی در سایت دولت جمهوری آبخاز منتشر شد.
لازم به ذکر است که عادل گابلی از نوادگان «مهاجرانی» است که در قرن نوزدهم کوچ اجباری داده شدند. وی تا قبل از بازگشت به آبخازیا در اوایل سال های ۱۹۹۰ در ترکیه زندگی می کرد.
مسمومیت مشکوک وی اولین باری نیست که در جهت نابودی فعالان اسلامی آبخازیا در سال های اخیر رخ می دهد.
روز هفده اوت سال ۲۰۰۷ میلادی، در مرکز شهر گودااوت (Gudaut) شخص ناشناسی با ماسک اقدام به تیراندازی با اسلحه اتومات به سمت امام حمزه گیتسبا و یک مسلمان باشقیری به نام روسلان اسدوللین کرد. گیتسبا در همان محل جان خود را از دست داد و اسدوللین نیز به خار جراحات شدید در بیمارستان درگذشت. روز دهم ژوئیه سال ۲۰۱۰ میلادی، یک دستگاه انفجاری زیر ماشین صالح کواراتسخلی امام مسجد سوخومی کشف شد. هیچ کس در این حادثه صدمه ای ندید. روز هفده جولای سال ۲۰۱۰ میلادی در شهر گاگرا، امیک چاکماچ اوقلی عضو اتاق اجتماعی جمهوری تاتارستان و نماینده دوما در شورای منطقه ای گاگرا، در حیاط منزل شخصی خود به قتل رسید. وی را با شلیک گلوله از یک تپانچه ناشناخته ترور کردند. روز هشتم اکتبر سال ۲۰۱۰ میلادی نیز در شهر گودااوت، کنار ساختمانی که به عنوان مسجد مورد استفاده قرار میگیرد، سه فعال دینی مسلمان را به ضرب گلوله از یک ماشین ناشناس ترور کردند. یکی از این سه نفر رسول پیلیا بود که در جا کشته شد و دو نفر دیگر برادران رستم و رائول گیتسبا بود. این دو نفر جراحت های شدید برداشتند، اما قاتلین موفق به کشتن آنها نشدند. در این مورد هم قاتلین پیدا نشدند.
طبق نظرسنجی های اجتماعی سال ۲۰۳ میلادی، ۱۶ درصد ساکنین آبخاز خود را مسلمان معرفی کرده اند. با این حال، به گفته تیمور دزیبا رییس دفتر مجلس دومای تاتارستان، در آبخاز حدود ۲۵ درصد مسلمان زندگی می کنند، اما آنها اطلاعات دینی ضعیفی دارند و تمام آداب دینی را هم به جا نمی آورند. می توان گفت که تنها ۲۵۰ نفر از اهالی این منطقه از اصول دینی خود مطلع بوده و مراسم دینی را به جای می آورند. حدود ۱۳۰ نفر از این جمعیت در مناطق گاگارا و گودااوت ساکن هستند.
منابع خبری خاطر نشان می کنند که مقامات دولتی آبخازیا غالبا از خطر «رشد ایده های اسلام وهابی» در این منطقه سخن می گویند، و جالب توجه است که در این منطقه بیش از ۶۰ درصد ساکنین پیروان ارتدوکس هستند. علاوه بر این به صورت دوره ای از کسانی که سال ها پیش به ترکیه کوچ داده شده اند اعلام می کنند که به زادگاه تاریخی خود باز نگردند. در این میان نوادگان «مهاجرینی» حضور دارند که خطر بازگشت به سرزمین آبا و اجدای خود را به جان می خرند. به نظر مردم جامعه، مهاجران پس از حضور در سرزمین آبخازیا فورا زیر نفوذ نیروهای ویژه محلی قرار می گیرند. زیرا نیروهای امنیتی منطقه احتمال هرگونه ارتباط با جاسوسان خارجی و تروریست های بین المللی را می دهند.