ایاز مطلب اف همچنان در روسیه

در حال حاضر اکثر کارشناسان مسائل منطقه بر این باورند که جمهوری آذربایجان به عنوان بزرگترین کشور قفقاز جنوبی شرایط ویژه ای را سپری می نماید.تظاهرات و اعلام مخالفتهای احزاب مخالف حاکمیت جمهوری آذربایجان از یک طرف و تجمعات گسترده و درخواستهای تشکلهای اسلامی به ویژه حزب اسلامی این کشور از سوی دیگر دولت باکو را در شرایط خاصی قرار داده است. دولت جمهوری آذربایجان از یک طرف شعار دموکراسی سر می دهد و از سوی دیگر حاضر به دادن کوچکترین امتیاز به منتقدین و مخالفین خود نیست. برخوردهای شدید دولت باکو با حزب اسلام این کشور نمونه بارز این ادعاست. اولین رهبر حزب اسلام چندی پیش در اثر ضایعات جسمی و روحی ناشی از سالها زندان و شکنجه در گذشت و رهبر کنونی این حزب نیز در زندان به سر می برد.گرچه هراس اصلی دولت باکو از اسلامگرایان و شخصیتهای اسلامی جمهوری آذربایجان است اما حتی در مقابل احزاب و شخصیتهای غیر دینی نیز حاضر به رعایت ادعاهای خود در خصوص دموکراسی و حقو ق بشر نیست.
با توجه به آنچه گفته شد بر آن شدیم تا سرنوشت مخالفین سیاسی جمهوری آذربایجان از جمله ایاز مطلب اف،ماهر جواداف،علی اکرام همت اف، رسول قلیف و... که در نقاط مختلف دنیا تحت عنوان پناهنده ، تبعیدی و... به سر می برند را مورد اشاره قرار دهیم که در بخش اول وضعیت ایاز مطلب اف را بررسی می نمائیم.
ایاز نیازی اوغلو مطلب‌اف اولین رئیس جمهوری آذربایجان پس از فرو پاشی اتحاد جماهیر شوروی محسوب می شود. مطلب اف که در زمان حاکمیت کمونیستها بر جمهوری آذربایجان ،پستهای مهمی مانند وزارت صنایع ،رئیس کمیته برنامه ریزی امورخارجه،رئیس شورای وزیران را تجربه کرده بود پس از استقلال جمهوری آذربایجان در سال ۱۹۹۱ بر اساس انتخابات تک نامزدی ریاست جمهوری در تاریخ ۸ سپتامبر همان سال به عنوان اولین رئیس جمهوری آذربایجان معرفی شد. البته قبل از آن درخواست استقلال جمهوری آذربایجاندر اواخر ماه اوت اعلام شد و در هجدهم اکتبر ۱۹۹۱از سوی مطلب‌اف که به عنوان رئیس جمهور عمل می‌کرد رسماً تصویب شد. فاجعه خوجالی در زمان ریاست جمهوری او اتفاق افتاد و مطلب اف در ۶ مارس ۱۹۹۲ مجبور به ارائه استعفا نامه خود به پارلمان کشورش شد. پس از پذیرش استعفاء مطلب اف ، انتخابات ریاست جمهوری جدید در ژوئن ۱۹۹۲برگزار شد و یکی از زندانیان سیاسی سابق به نام ابوالفضل ائل چی بیگ به عنوان دومین رئیس جمهور بزرگترین کشور قفقاز جنوبی انتخاب شد.
مطلب اف که پس از فاجعه خوجالی هماره تحت فشار فوق العاده برخی احزاب جمهوری آذربایجان از جمله جبهه خلق قرار داشته است، طی مصاحبه ای با " دانا مازالووا " ، خبرنگار اهل چک ، که در دوم آوریل ۱۹۹۴میلادی در روزنامه " نزاویسمایا گازتا منتشر گردید فاجعه خوجالی را توطئه جبهه خلق برای رسیدن به قدرت عنوان نمود و اظهار داشت:«آنگونه که از سخنان غیر نظامیان فراری از خوجالی استنباط می شود ، تمام این قضیه برای ایجاد بهانه ای به منظور مجبور نمودن من به استعفاء طراحی شده بود . فکر نمی کنم که ارمنیان که رویه بسیار حساب شده ای در چنین موقعیت هایی دارند ، این فرصت را برای آذربایجانی ها فراهم کنند که اسنادی برای متهم نمودنشان به اقدامات نژادپرستانه به دست آورند . می توان دریافت که کسانی علاقه مند بودند تا تصاویر قربانیان خوجالی در جلسه شورای عالی ( مجلس) آذربایجان به نمایش در آید تا تقصیر این مسائل به گردن من انداخته شود . اگر من ( علنا ) اعلام کنم که متهمان از جناح مخالف( مخالفان دولت وقت جمهوری آذربایجان یعنی عمدتا حزب " جبهه خلق " به رهبری " ابوالفضل ایلچی بیگ " ، رییس جمهور بعدی آذربایجان ) هستند ، آن ها خواهند گفت که من قصد بی اعتبار نمودن آن ها را دارم . »

در حال حاضر بنا به اعلامیه منتشر شده توسط وزارت کشور جمهوری آذربایجان، ایاز مطلب اف، به کشور روسیه پناهنده شده و به دلیل اتهامات مختلف تحت تعقیب دولت باکو می باشد . از جمله اتهامات مطلب اف تحویل حدود دو هزار اسلحه خودکار متعلق به ارتش آذربایجان به گروه‌های مردمی وابسته به خود می باشد که البته این گرووها در صدد آزاد سازی قره باغ بودند.

گفتنی است چندی پیشامام جمعه اردبیل ضمن پیام بزرگداشت مرحوم حاج علی اکرام ناگفته هایی از مسائل مربوط به جمهوری آذربایجان را افشاء نمود. ایشان در بخشی از پیام خود آورده بودند: « ما این فاجعه خونین را که دل ما آذری ها را می رنجاند، به عنوان یک مسأله مهم ناموسی می دانیم که ارمنی ها مرتکب آن شده اند و در این باره، هیچ شک و شبهه ای نداریم. اما با حیله و ترفند چه کسی و چه کسانی انجام شده است؟ روس ها؟ چند روز پس از فاجعه خوجالی، ایاز مطلب اف برکنار شد. گفته می شد، ایاز مطلب اف تحت حمایت روس هاست، ولی مثل روز روشن است که این طور نیست. این تغییرات دقیقا در نقطه مقابل حمایت روس ها قرار داشت، اما در نظر آنها به منظور قطع ارتباط ایران از جنگ قره باغ این طرح حاضر و در این بین خون مردم بی گناه خوجالی، دستمایه حیله این طرح قرار گرفت.»