ترکمنستان و تاجیکستان قصد دارند برای ایجاد یک کریدور حمل و نقل جدید که به هر دو کشور امکان دسترسی به اروپا از طریق دریای خزر را میدهد، همکاری کنند. در تاریخ 10 می، در دوشنبه، با حضور امامعلی رحمان و سردار بردی محمداف، 24 سند جدید همکاری میان طرفین به امضا رسید. در چارچوب گسترش همکاریهای عشقآباد-دوشنبه، توسعه کریدورهای حمل و نقل بینالمللی که از قلمرو هر دو کشور میگذرد، از جمله توسعه زیرساختها مورد توجه ویژه قرار گرفت. دو مورد از اسناد امضا شده مستقیماً به حمل و نقل مربوط میشود و هدف آن توسعه مسیرهای زمینی و ریلی است که امکان دسترسی تاجیکستان به دریای خزر را فراهم میسازد. علاوه بر این، یک برنامه مشترک برای افزایش جریان محموله و فعالسازی حمل و نقل چندوجهی از سال 2023 تا 2025 بین وزارت حمل و نقل تاجیکستان و آژانس حمل و نقل و ارتباطات ترکمنستان مورد توافق قرار گرفت.
علاوه بر این، اسناد امضا شده ایجاد شرایط مساعد برای افزایش تجارت از جمله استفاده از تعرفههای ترجیحی، افزایش حجم حمل و نقل ریلی و بررسی امکان سازماندهی قطار کانتینری بینالمللی از تاجیکستان به اروپا از طریق ترکمنستان و همچنین توسعه خدمات ترانزیتی برای افزایش حجم صادرات از طریق راه‌آهن و دریا را در نظر گرفته است. در این راستا دوشنبه و عشقآباد قصد دارند روابط مستقیم اقتصادی بین شرکتهای حمل و نقل و لجستیکی در هر دو کشور را توسعه دهند.
بردی محمداف در جریان مذاکرات با امامعلی رحمان در دوشنبه، بخش حمل و نقل را به عنوان اولویت مهم همکاری میان ترکمنستان و تاجیکستان مورد توجه قرار داد. به گفته رئیسجمهور ترکمنستان، تلاشهای دوطرف باید بر روی زیرساختهای مدرن به منظور تضمین یکپارچهسازی سیستمهای حمل و نقل آسیا، اروپا و خاورمیانه متمرکز شود. ترکمنستان امیدوار است در یک چشمانداز بلندمدت به مرکز حمل و نقل بین آسیا و اروپا تبدیل شود. هدف اصلی تاجیکستان نیز دسترسی به آبهای آزاد و بازارهای اروپایی و همچنین عبور مسیرهای تجاری بین اروپا و آسیا از قلمرو آن کشور به منظور رشد و توسعه اقتصادی است.
علاوه بر این، بردی محمداف اخیراً اشاره کرد که ترکمنستان آماده همکاری برای توسعه یک کریدور حمل و نقل است که امکان دسترسی تاجیکستان به بازارهای جهانی از طریق خزر را فراهم میسازد. در حالی که جزئیات کامل هنوز مشخص نیست، عشقآباد و دوشنبه قصد دارند در زمینههای حمل و نقل، ترانزیت و لجستیک برای افزایش توسعه در امتداد مسیر شرق به غرب و همکاری با شرکای بالقوه از جمله کشورهای مختلف اروپایی، جمهوری آذربایجان و ترکیه همکاری کنند.
همچنین رئیسجمهور ترکمنستان در کنفرانسی که در تاریخ 3 و 4 می در عشقآباد برگزار شد، بر اهمیت کریدور حمل و نقل بینالمللی افغانستان-ترکمنستان-جمهوری آذربایجان-گرجستان-ترکیه ( راه لاجورد ) تاکید کرد. مسیر پیشنهادی سیستم حمل و نقل منطقهای را توسعه خواهد داد. با این حال به نظر می‌رسد به دلیل بی‌ثباتی در افغانستان نیاز به ایجاد یک کریدور جایگزین که از تاجیکستان میگذرد وجود داشته باشد.
کشورهای قفقازجنوبی علاقه‌مند به اجرای پروژه‌های حمل و نقل با ترکمنستان و تاجیکستان هستند. اخیراً پروژه‌های مشترکی بین جمهوری آذربایجان و تاجیکستان مورد بحث قرار گرفته است. ترکمنستان و تاجیکستان می‌توانند با استفاده از راه‌آهن باکو – تفلیس – قارص کالا را از طریق جمهوری آذربایجان به اروپا منتقل کنند. اهمیت فزاینده قفقازجنوبی در توسعه مسیرهای جایگزین در چارچوب کریدور میانی به افزایش درآمد حاصل از هزینه‌های ترانزیت برای این کشورها منجر میشود. برای مثال، انتظار می‌رود که کریدور لاجورد به عنوان بخشی از کریدور میانی ( که اخیرا به دلیل جنگ روسیه و اوکراین اهمیت بیشتری پیدا کرده است )، پیوست منطقهای را تقویت کند و فرصت‌های تازه‌ای برای تجارت فراهم نماید.
در اکتبر 2022، برای اولین بار، یک کریدور حمل و نقل از چین به ترکیه که از مسیر تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و ایران میگذرد؛ در کنفرانس بینالمللی "لجستیک و مزایای آن در توسعه ارتباطات حمل و نقل بین تاجیکستان و کشورهای منطقه" در دوشنبه پیشنهاد شد. پیشبینی میشود محموله در این مسیر از طریق راه‌آهن، مسیرهای زمینی، دریایی و هوایی انتقال داده شود. تاجیکستان پیشنهاد ایجاد یک گروه کاری از میان نمایندگان ادارات حمل و نقل کشورهای شرکت کننده در این طرح را برای دستیابی به اهداف مورد نظر ارائه کرد. در حال حاضر دولت‌های شرکت کننده در حال بررسی اجرای بارنامه الکترونیکی، سیستم نوبت‌دهی الکترونیکی و سایر امکانات مرتبط هستند. علاوه بر این، اخیراً یادداشت همکاری بین وزارت حمل و نقل تاجیکستان و چین به امضا رسیده است. بر اساس این سند، انتظار می‌رود در ابتدا این کریدور چند وجهی کالاها را از چین به کولاب، یکی از پنج منطقه آزاد اقتصادی تاجیکستان منتقل کند.
به طور کلی، هدف این کریدور پیشنهادی تسهیل دسترسی به بازارهای اروپایی و ایجاد یک پیوند جایگزین موثر برای انتقال کالا از چین به اروپا است. این امر به ویژه در بحبوحه جنگ جاری در اوکراین که نیاز به حمل و نقل، انرژی و کریدورهای اقتصادی جایگزین تشدید شده است، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. کشورهای آسیای‌مرکزی برای کسب دستاوردهای اقتصادی پایدار، مشارکت در چنین پروژه‌هایی را پیگیری میکنند. علاوه بر این چنین مسیرهایی که در سه قاره قرار دارند اهمیت استراتژیک آن‌ها را افزایش میدهد. در حقیقت، توسعه بخش حمل و نقل و لجستیک کارآمد و مقرون به صرفه در تاجیکستان نه تنها سبب تشویق فعالیت‌های اقتصادی میشود، بلکه انسجام اجتماعی و سیاسی را نیز به دنبال خواهد داشت. علاوه بر این، موقعیت جغرافیایی مناسب تاجیکستان می‌تواند این کشور را به حلقه کلیدی در مسیرهای ارتباطی شرق و غرب تبدیل کرده و تجارت و رشد پایدار را در بلندمدت برای آن کشور فراهم سازد.
"این متن صرفا به جهت ارائه دیدگاه‌های کارشناسان مختلف منتشر شده است و به منزله تائید محتوای آن از سوی بنیاد مطالعات قفقاز نیست."
مترجم: محمد صداقت
https://jamestown.org/program/tajikistan-aims-to-revitalize-transportation-corridor-to-europe/
https://ccsi.ir//vdcb98b5.rhbsspiuur.htmlعلاوه بر این، اسناد امضا شده ایجاد شرایط مساعد برای افزایش تجارت از جمله استفاده از تعرفههای ترجیحی، افزایش حجم حمل و نقل ریلی و بررسی امکان سازماندهی قطار کانتینری بینالمللی از تاجیکستان به اروپا از طریق ترکمنستان و همچنین توسعه خدمات ترانزیتی برای افزایش حجم صادرات از طریق راه‌آهن و دریا را در نظر گرفته است. در این راستا دوشنبه و عشقآباد قصد دارند روابط مستقیم اقتصادی بین شرکتهای حمل و نقل و لجستیکی در هر دو کشور را توسعه دهند.
بردی محمداف در جریان مذاکرات با امامعلی رحمان در دوشنبه، بخش حمل و نقل را به عنوان اولویت مهم همکاری میان ترکمنستان و تاجیکستان مورد توجه قرار داد. به گفته رئیسجمهور ترکمنستان، تلاشهای دوطرف باید بر روی زیرساختهای مدرن به منظور تضمین یکپارچهسازی سیستمهای حمل و نقل آسیا، اروپا و خاورمیانه متمرکز شود. ترکمنستان امیدوار است در یک چشمانداز بلندمدت به مرکز حمل و نقل بین آسیا و اروپا تبدیل شود. هدف اصلی تاجیکستان نیز دسترسی به آبهای آزاد و بازارهای اروپایی و همچنین عبور مسیرهای تجاری بین اروپا و آسیا از قلمرو آن کشور به منظور رشد و توسعه اقتصادی است.
علاوه بر این، بردی محمداف اخیراً اشاره کرد که ترکمنستان آماده همکاری برای توسعه یک کریدور حمل و نقل است که امکان دسترسی تاجیکستان به بازارهای جهانی از طریق خزر را فراهم میسازد. در حالی که جزئیات کامل هنوز مشخص نیست، عشقآباد و دوشنبه قصد دارند در زمینههای حمل و نقل، ترانزیت و لجستیک برای افزایش توسعه در امتداد مسیر شرق به غرب و همکاری با شرکای بالقوه از جمله کشورهای مختلف اروپایی، جمهوری آذربایجان و ترکیه همکاری کنند.
همچنین رئیسجمهور ترکمنستان در کنفرانسی که در تاریخ 3 و 4 می در عشقآباد برگزار شد، بر اهمیت کریدور حمل و نقل بینالمللی افغانستان-ترکمنستان-جمهوری آذربایجان-گرجستان-ترکیه ( راه لاجورد ) تاکید کرد. مسیر پیشنهادی سیستم حمل و نقل منطقهای را توسعه خواهد داد. با این حال به نظر می‌رسد به دلیل بی‌ثباتی در افغانستان نیاز به ایجاد یک کریدور جایگزین که از تاجیکستان میگذرد وجود داشته باشد.
کشورهای قفقازجنوبی علاقه‌مند به اجرای پروژه‌های حمل و نقل با ترکمنستان و تاجیکستان هستند. اخیراً پروژه‌های مشترکی بین جمهوری آذربایجان و تاجیکستان مورد بحث قرار گرفته است. ترکمنستان و تاجیکستان می‌توانند با استفاده از راه‌آهن باکو – تفلیس – قارص کالا را از طریق جمهوری آذربایجان به اروپا منتقل کنند. اهمیت فزاینده قفقازجنوبی در توسعه مسیرهای جایگزین در چارچوب کریدور میانی به افزایش درآمد حاصل از هزینه‌های ترانزیت برای این کشورها منجر میشود. برای مثال، انتظار می‌رود که کریدور لاجورد به عنوان بخشی از کریدور میانی ( که اخیرا به دلیل جنگ روسیه و اوکراین اهمیت بیشتری پیدا کرده است )، پیوست منطقهای را تقویت کند و فرصت‌های تازه‌ای برای تجارت فراهم نماید.
در اکتبر 2022، برای اولین بار، یک کریدور حمل و نقل از چین به ترکیه که از مسیر تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و ایران میگذرد؛ در کنفرانس بینالمللی "لجستیک و مزایای آن در توسعه ارتباطات حمل و نقل بین تاجیکستان و کشورهای منطقه" در دوشنبه پیشنهاد شد. پیشبینی میشود محموله در این مسیر از طریق راه‌آهن، مسیرهای زمینی، دریایی و هوایی انتقال داده شود. تاجیکستان پیشنهاد ایجاد یک گروه کاری از میان نمایندگان ادارات حمل و نقل کشورهای شرکت کننده در این طرح را برای دستیابی به اهداف مورد نظر ارائه کرد. در حال حاضر دولت‌های شرکت کننده در حال بررسی اجرای بارنامه الکترونیکی، سیستم نوبت‌دهی الکترونیکی و سایر امکانات مرتبط هستند. علاوه بر این، اخیراً یادداشت همکاری بین وزارت حمل و نقل تاجیکستان و چین به امضا رسیده است. بر اساس این سند، انتظار می‌رود در ابتدا این کریدور چند وجهی کالاها را از چین به کولاب، یکی از پنج منطقه آزاد اقتصادی تاجیکستان منتقل کند.
به طور کلی، هدف این کریدور پیشنهادی تسهیل دسترسی به بازارهای اروپایی و ایجاد یک پیوند جایگزین موثر برای انتقال کالا از چین به اروپا است. این امر به ویژه در بحبوحه جنگ جاری در اوکراین که نیاز به حمل و نقل، انرژی و کریدورهای اقتصادی جایگزین تشدید شده است، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. کشورهای آسیای‌مرکزی برای کسب دستاوردهای اقتصادی پایدار، مشارکت در چنین پروژه‌هایی را پیگیری میکنند. علاوه بر این چنین مسیرهایی که در سه قاره قرار دارند اهمیت استراتژیک آن‌ها را افزایش میدهد. در حقیقت، توسعه بخش حمل و نقل و لجستیک کارآمد و مقرون به صرفه در تاجیکستان نه تنها سبب تشویق فعالیت‌های اقتصادی میشود، بلکه انسجام اجتماعی و سیاسی را نیز به دنبال خواهد داشت. علاوه بر این، موقعیت جغرافیایی مناسب تاجیکستان می‌تواند این کشور را به حلقه کلیدی در مسیرهای ارتباطی شرق و غرب تبدیل کرده و تجارت و رشد پایدار را در بلندمدت برای آن کشور فراهم سازد.
"این متن صرفا به جهت ارائه دیدگاه‌های کارشناسان مختلف منتشر شده است و به منزله تائید محتوای آن از سوی بنیاد مطالعات قفقاز نیست."
مترجم: محمد صداقت
https://jamestown.org/program/tajikistan-aims-to-revitalize-transportation-corridor-to-europe/
ccsi.ir/vdcb98b5.rhbsspiuur.html