سفر رئیس‌جمهور به باکو، تقویت سیاست همسایگی

روابط تهران ـ باکو در مسیر تبدیل شدن به مناسبات راهبردی است و در حوزه های اقتصادی و همکاری های امنیتی، تدابیر مشترکی در سایه دوستی رؤسای جمهوری دو کشور و دیدارهای مستمر آنان اتخاذ شده و سفر دکتر روحانی در اواخر هفته به باکو،طلیعه بهاری این همکاری ها می تواند باشد.
از سال 1392 به دنبال موفقیت تلاش های اعتمادسازانه متقابل و کاهش سوء تفاهمات، با توافق رییسان جمهوری دو کشور، سنگ‌بنای محکمی در مسیر توسعه روزافزون روابط تهران - باکو گذاشته شد. در طول این سال ها، دو رئیس جمهور حدود ده ملاقات داشته و این تعاملات در ایجاد تفاهم ها و اجرای موافقتنامه ها بسیار مؤثر بوده است. در این روند، دیدگاه مثبت و سازنده‌ای در روند اجرای پروژه‌های مشترک میان دستگاه‌ها و بخش‌های مختلف دو کشور ایجاد شده و طرفین مصمم هستند با تمام توان در مسیر گسترش همه جانبه روابط اهتمام ورزند.

جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان از اشتراکات و ظرفیت‌های فراوانی برخوردار هستند و امروز همکاری‌های صمیمانه‌ای میان نهادها و بخش‌های دو کشور ایجاد شده و روابط ابعاد بسیار گسترده‌ای یافته است. شاید در اوایل سال 1392 تصور نمی شد که در مدت کوتاهی سطح مناسبات و همکاری‌های دو کشور به شرایط کنونی برسد ، اما با پیگیری و جدیت طرفین زمینه بسیاری از همکاری‌ها فراهم شد و با توجه به امضای اسناد و توافقات متعدد بخصوص در حوزه حمل و نقل، می توان امیدوار بود که سرفصل صفحه جدیدی در روابط دو کشور آغاز گردد.
با توجه به شرایط حساس منطقه، لزوم همکاری و هماهنگی‌های نزدیک بین کشورهای منطقه و بویژه تهران و باکو مورد تأکید است. بی‌تردید در شرایط کنونی منطقه و بی‌ثباتی‌ها و افراطی‌گری‌های موجود، دیدار و رایزنی رییسان جمهوری ایران و آذربایجان بسیار اهمیت دارد، چرا که هر دو کشور به دنبال ثبات و آرامش بوده و با افراطی‌گری، جنگ، درگیری و تجاوز، مخالف هستند .تحکیم مناسبات و همکاری‌های تهران و باکو در جهت تقویت ثبات و امنیت منطقه می‌تواند الگویی در غرب آسیا باشد.
دو کشور در عمده مسائل مرتبط با امنیت و ثبات منطقه اشتراک نظر دارند و به ضرورت توسعه همکاری های چهار جانبه و سه جانبه و چندجانبه واقف هستند. استفاده از فرصت ها و مقابله مشترک با تهدیدها با توجه به اراده سیاسی رؤسای جمهوری دو کشور، برای تامین منافع درازمدت دو ملت نمادی از دیپلماسی برد- برد است.
ابتکار برگزاری اجلاس های سه جانبه و چهار جانبه میان کشورهای منطقه ، نشانه‌ای از همگرائی و همبستگی میان این کشورها، برای تحقق اهداف سیاسی و اقتصادی محسوب می‌شود.ایران می تواند طی مشورت با کشورهای دیگر از جمله روسیه، ترکیه و گرجستان از فرصت های مشترک اقتصادی بهره برده و با تهدیدها مقابله کند. مباحثی همچون رژیم حقوق دریای خزر، تأمین و امنیت انرژی، حمل و نقل، مبارزه با مواد مخدر، تروریسم و افراط گرایی در زمره مسائلی هستند که این کشورها می توانند برای تأمین منافع متقابل در مورد آنها بحث و همکاری کنند. امروز تعامل سه جانبه ایران، روسیه و آذربایجان فراتر از روابط دوجانبه و در قالب یک قالب سه‌جانبه، در مسیر توسعه و تقویت همکاری های اقتصادی ادامه دارد و در عین حال وزرای خارجه ایران، ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان نیز دو هفته قبل در اجلاس چهارجانبه باکو، بر تعهد خود جهت ارتقای همبستگی میان ملت های ۴ کشور بر پایه پیوندهای عمیق فرهنگی و تاریخی که منجر به تقویت صلح، ثبات و سعادتمندی آنها در منطقه شود، تاکید کردند. این کشورها توافق کردند که از ظرفیت های موجود برای افزایش سرمایه گذاری ها و تجارت و حمایت از اجرای برنامه ها و پروژه های مشترک، در حوزه های انرژی، حمل و نقل، مالی، ارتباط، فن آوری اطلاعات، صنعت، کشاورزی، گردشگری و محیط زیست، استفاده نمایند.
در سفر دکتر روحانی به باکو، اتصال ظرفیت های ترانزیتی کشورهای منطقه به کریدورهای ترانزیتی بین المللی،با راه اندازی رسمی خط آهن آستارا ـ آستارا، موجبات استفاده حداکثری از ظرفیت های اقتصادی منطقه را فراهم خواهد ساخت و امید است تکمیل پروژه احداث راه‌آهن قزوین ـ رشت که یکی دیگر از حلقه های اتصال دالان شمال به جنوب است نیز بزودی به تمام برسد. تکمیل این پروژه می‌تواند کشورهای دیگر را برای سرمایه گذاری برای تکمیل راه آهن رشت - آستارا را تشویق نماید.
سفر دکتر روحانی به باکو، در مقطع فعلی که مقاوم سازی اقتصاد در دستورکار جمهوری اسلامی ایران و حتی جمهوری آذربایجان قرار دارد، می تواند موجب ایجاد تنوع در حوزه‌های درآمدزا گردد و از ابعاد اقتصادی یک تحول مهم ارزیابی می شود . این سفر در جهت تقویت سیاست همسایگی ایران نیز قابل تعریف است و می تواند طلیعه ای بهاری برای تقویت مناسبات جمهوری اسلامی ایران با جمهوری آذربایجان باشد.

منبع: خبرآنلاین https://ccsi.ir//vdcbgwb8.rhbwspiuur.html