نشست «انقلاب مشروطه و کشورهای آسیایی مطالعه موردی: ایران، عثمانی و ژاپن» در روز ٣ شنبه ٢٩ تير ١٣٩٥ در سالن ادب پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، با حضور دكتر الهام ملك زاده به عنوان دبير علمي نشست و با سخنراني وي و آقایان دکتر نصرالله صالحی و دکتر علی ططری برگزار شد.
در ابتدای نشست، دکتر ملک زاده ضمن بیان تاریخچه مرکز فرهنگی آسیا و فعالیتهای صورت گرفته توسط آن مرکز، از برنامه های آتی آن مرکز برای توسعه مطالعات فرهنگی در کشورهای آسیایی سخن راند.
در ادامه دکتر نصرالله صالحی عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، به سخنرانی پرداخت. محور سخنان ایشان تاثیر انقلاب مشروطه اول و دوم عثمانی بر روشنفکران و تحول خواهان ایرانی و انقلاب مشروطه در ایران استوار بود. ایشان ضمن تبیین سیر تاریخی تحولات سیاسی ترکیه عثمانی که منجر به صدور فرمان شریف گلخانه و انقلاب مشروطیت اول عثمانی گردید افزودند که این تحولات از چشم ایرانیان ساکن استانبول پوشیده نبود و برخی از روشنفکران با تاسیس روزنامه اختر که نزدیک به 30 سال قبل از انقلاب مشروطیت ایران کار خود را در استانبول آغاز کرده بود، با تحولات دنیای غرب و تغییراتی که در عثمانی به وقوع می پیوست آشنا میگردیدند. در ادامه ایشان با ذکر چگونگی برآمدن فرقه عثمانیان جوان و تلاش آنها در جهت استقرار مبانی مشروطیت و حکومت قانون در عثمانی، از شباهتهای فعالیت آنها با روشنفکران ایرانی سخن راندند. ایشان گفتند که به علت جو خفقانی که در زمان سلطان عبدالحمید در عثمانی حاکم بود، فرقه عثمانیان جوان مجبور شدند مقر اصلی خود را به پاریس منتقل کنند و در آنجا دست به فعالیت سیاسی و فرهنگی زدند و از این طریق توانستند مردم عثمانی را با نظرات اصلاحی خود آشنا و همراه کنند. ایشان افزودند که مشابه همین امر برای روشنفکران ایرانی روی داد. بطوریکه آنها به دلیل عدم امکان فعالیت در ایران، راهی استانبول شدند و در آنجا با تاسیس روزنامه و تشکیل جمعیتهای گوناگون به فعالیتهای روشنگرانه خود در جهت استقرار نوعی از حکومت قانون در ایران پرداختند. اگر چه حکومت خودکامه عبدالحمید برای ایرانیان نیز مشکلاتی را فراهم کرد اما در مجموع روشنفکران ایرانی توانستند از جو موجود در استانبول برای پیشبرد مقاصد خود بهره ببرند. در پایان ایشان اضافه کردند که ایرانیان در آن دوران همواره تحولات دنیای غرب را از دریچه چشم عثمانی ها نگاه میکردند و هیچگاه نتوانستند یک نگاه بی واسطه به تحولات سیاسی غرب بیاندازند، شاید این امر موجب بروز برخی سوء برداشتها از آنچه که در غرب روی داده بود برای ما ایرانیان فراهم میکرد.
دکتر ططری نيز در دو بخش به ارايه سخنراني خود پرداختند. ايشان ضمن مقایسه مشروطه ژاپن و ایران درباره دشواری مطالعه در این حوزه به بحث پرداختند. https://ccsi.ir//vdcfjmdy.w6djjagiiw.htmlدر ابتدای نشست، دکتر ملک زاده ضمن بیان تاریخچه مرکز فرهنگی آسیا و فعالیتهای صورت گرفته توسط آن مرکز، از برنامه های آتی آن مرکز برای توسعه مطالعات فرهنگی در کشورهای آسیایی سخن راند.
در ادامه دکتر نصرالله صالحی عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، به سخنرانی پرداخت. محور سخنان ایشان تاثیر انقلاب مشروطه اول و دوم عثمانی بر روشنفکران و تحول خواهان ایرانی و انقلاب مشروطه در ایران استوار بود. ایشان ضمن تبیین سیر تاریخی تحولات سیاسی ترکیه عثمانی که منجر به صدور فرمان شریف گلخانه و انقلاب مشروطیت اول عثمانی گردید افزودند که این تحولات از چشم ایرانیان ساکن استانبول پوشیده نبود و برخی از روشنفکران با تاسیس روزنامه اختر که نزدیک به 30 سال قبل از انقلاب مشروطیت ایران کار خود را در استانبول آغاز کرده بود، با تحولات دنیای غرب و تغییراتی که در عثمانی به وقوع می پیوست آشنا میگردیدند. در ادامه ایشان با ذکر چگونگی برآمدن فرقه عثمانیان جوان و تلاش آنها در جهت استقرار مبانی مشروطیت و حکومت قانون در عثمانی، از شباهتهای فعالیت آنها با روشنفکران ایرانی سخن راندند. ایشان گفتند که به علت جو خفقانی که در زمان سلطان عبدالحمید در عثمانی حاکم بود، فرقه عثمانیان جوان مجبور شدند مقر اصلی خود را به پاریس منتقل کنند و در آنجا دست به فعالیت سیاسی و فرهنگی زدند و از این طریق توانستند مردم عثمانی را با نظرات اصلاحی خود آشنا و همراه کنند. ایشان افزودند که مشابه همین امر برای روشنفکران ایرانی روی داد. بطوریکه آنها به دلیل عدم امکان فعالیت در ایران، راهی استانبول شدند و در آنجا با تاسیس روزنامه و تشکیل جمعیتهای گوناگون به فعالیتهای روشنگرانه خود در جهت استقرار نوعی از حکومت قانون در ایران پرداختند. اگر چه حکومت خودکامه عبدالحمید برای ایرانیان نیز مشکلاتی را فراهم کرد اما در مجموع روشنفکران ایرانی توانستند از جو موجود در استانبول برای پیشبرد مقاصد خود بهره ببرند. در پایان ایشان اضافه کردند که ایرانیان در آن دوران همواره تحولات دنیای غرب را از دریچه چشم عثمانی ها نگاه میکردند و هیچگاه نتوانستند یک نگاه بی واسطه به تحولات سیاسی غرب بیاندازند، شاید این امر موجب بروز برخی سوء برداشتها از آنچه که در غرب روی داده بود برای ما ایرانیان فراهم میکرد.
ccsi.ir/vdcfjmdy.w6djjagiiw.html