پژوهشگر بنیاد دائره المعارف اسلامی در گفتگو با شفقنا (پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) با بیان اینکه اظهارات اخیر اردوغان را باید در پرتو نگاه کلی حزب عدالت و توسعه به منطقه خاورمیانه و مساله نو عثمانی گری مورد توجه قرار داد اظهار کرد: دولتمردان ترکیه و کشورهای عربی رسماً به یک گفتمان فرقه گرایانه روی آورده اند و علناً در پی پیوند زدن رقابت های سیاسی با سیاست های هویتی هستند.
علی کالیراد، پژوهشگر حوزه قفقاز و ترکیه در گفت و گو با خبرنگار شفقنا در خصوص اظهارات اخیر اردوغان گفت: این اظهارات را باید در پرتو نگاه کلی اردوغان و تیم او به منطقه خاورمیانه مورد بررسی قرار داد؛ بی گمان صحبتهای اردوغان خلق الساعه نیستند و پیشتر نیز شاهد اظهارات مشابهی از سوی او و احمد داوداوغلو، وزیر خارجه سابق و نخست وزیر فعلی، درباره تحولات خاورمیانه بوده ایم.
او ادامه داد: به عنوان مثال احمد داوداوغلو در سخنرانی خود در سال 2009 در سارایوو عنوان نمود که "آنچه که در خاورمیانه، قفقاز و بالکان می گذرد مسأله ماست. من در حالی که در آنکارا نشسته ام دایره ای به شعاع هزار کیلومتر در پیرامون خود می کشم… مسایل بالکان برای یک دیپلمات آمریکایی تنها مشتی مسائل فنی است ولی برای ما این گونه مسائل حکم مرگ و زندگی را دارند". مساله خاورمیانه را نیز دقیقاً باید در چارچوب همین نگاه اردوغان و تیم او بررسی کرد؛ اینکه طیفی از اسلامگرایان ترکیه در قالب حزب عدالت و توسعه در پی برساختن یک نوع ژئوپلتیک عثمانی برآمده اند و البته این موضوع نیز جزو اسرار مگو نیست. با عنایت به این رویکرد، از نظر آنها حال که ایران در عراق و شام (دو ولایت سابق عثمانی) دست بالا را دارد تصور برآمدن یک نیروی شیعی در یمن (دیگر ولایت سابق عثمانی) و احتمال بسط نفوذ ایران در این کشور نمی تواند چندان خوشایند و قابل پذیرش باشد.
کالیراد مذاکرات ایران و غرب را در اظهارات سران کشورهای خاورمیانه موثر دانست و گفت: اظهارات اخیر مقامات کشورهای عربی، اسرائیل و ترکیه بازتاب دهنده میزان هراس و نگرانی آنها از مذکرات هسته ای بین ایران و غرب و تفاهم قریب الوقوع حاصل از مذاکرات است. چه شده است که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور اسلامگرای ترکیه، و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر راستگرای اسرائیل، اظهاراتی مشابه بر زبان می آورند؟ عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور نظامی مصر، در جریان نشست شرم الشیخ عنوان می کند که حوادث یمن جدی ترین چالش در تاریخ ملت عرب است. اکنون دولتمردان عرب در تکاپوی تشکیل ارتش واحد عربی هستند. بی گمان سران کشورهایی همچون مصر و عربستان سعودی و ترکیه با مطرح ساختن تهدید ایران به دنبال تأمین اهداف داخلی و خارجی خاص خود هستند اما نوع بیانات مقامات عرب و ترکیه حقیقتاً بسیار نگران کننده است؛ گویی نکبت شکستهای اعراب از اسرائیل به کلی فراموش شده و ایران، به عنوان یک موجودیت تاریخی و نه صرفاً یک واحد سیاسی، به بزرگترین تهدید علیه دولتهای منطقه بدل شده است. کاریکاتورهایی که این روزها درباره تحولات یمن در برخی رسانه های عربی همچون الجزیره منتشر می شود حاکی از تلاشی خشم آلود و عصبی برای مخدوش کردن چهره ایران است.
این کارشناس مسایل ترکیه بیان کرد: بی گمان رقابت میان دولتها و اینکه کشورهای منطقه هر یک به دنبال منافع سیاسی و اقتصادی و بسط نفوذ خود باشند امری طبیعی است اما ادبیات بکار رفته در اظهارات اخیر، چه از سوی مقامات دولتی و چه از سوی رسانه های رسمی و نیمه رسمی منطقه، بسیار نگران کننده است. دولتمردان ترکیه و کشورهای عربی رسماً به یک گفتمان فرقه گرایانه روی آورده اند و علناً در پی پیوند زدن رقابتهای سیاسی با سیاستهای هویتی هستند. به عنوان مثال، چند روز پیش ابراهیم کاراگُل، سردبیر روزنامه ینیشفق ترکیه (نزدیک به حزب حاکم)، در یادداشتی از امپریالیسم ایران و تقابل فارس و عرب سخن گفت و ترکیه را تنها امید برای پایان دادن به توسعه طلبهای ایران و آشفتگیهای منطقه قلمداد نمود. دامن زدن به فضای غیر عقلانی و خصومت آمیز، فقدان نگاه راهبردی، تأکید بر تقابل های قومی و مذهبی و تلاش برای سیاسی کردن تفاوت ها - آن هم در منطقه ای که هر یک از کشورهایش دارای تنوع قومی و مذهبی است و از سوی دیگر با رشد فزاینده افراط گرایی و خشونت روبرو است نتیجه ای جز فاجعه در پی نخواهد داشت.
https://ccsi.ir//vdchk-nz.23nvqdftt2.html
اشتراک گذاری :
ccsi.ir/vdchk-nz.23nvqdftt2.html
ارسال نظر
کليه حقوق اين سايت متعلق به بنياد مطالعات قفقاز بوده و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع است.