به گزارش سرويس سياسي جام نيـوز، پايگاه «هافينگتون پست عربي» در گزارشي با عنوان «چرا ملک سلمان هرگز قادر به متقاعد کردن پوتين براي دست کشيدن از ايران نيست»، تاکيد کرد که پادشاه عربستان در مقابل امتيازدهي‌هاي خود در مسکو قادر به شکستن همپيماني مسکو-تهران نبود.
در اين يادداشت آمده است: سلمان بن عبدالعزيز پادشاه عربستان در مقام اولين شاه سعودي از چهارشنبه شب در راس هياتي بالغ بر هزار نفر در سفري رسمي به مسکو سفر کرده اين در حالي است که روابط بين دو کشور در طول قريب به يک قرن گذشته با تنش همراه بوده است.
رياض هم بارها اين سفر را که مسکو بي صبرانه انتظارش را مي‌کشيد به تعويق انداخته بود اما بالاخره اخيرا ملک سلمان با آن موافقت کرد، اما چرا در حال حاضر اين سفر اتفاق افتاد؟
«آنا بورچوسکيا»، يک پژوهشگر سياست‌هاي روسيه در قبال خاورميانه در «موسسه واشنگتن براي سياست خاور نزديک»، تحقيقي را درباره سفر پادشاه عربستان به مسکو نوشته و نتيجه‌‌گيري مي‌کند که پوتين بزرگ‌ترين برنده اين سفر است.
بورچوسکيا گفت: کرملين براي اين نشست که بارها به تعويق افتاده بود برنامه‌ها و اميدهاي زيادي داشت و «ديمتري بيسکوف»، سخنگوي کرملين سعودي‌ها را رهبران جهان عرب خواند و گفت: آرزوي اصلي ما اين است که سفر ملک سلمان به روسيه نتيجه‌اي جديد و قوي در توسعه روابط دوجانبه داشته باشد چون ظرفيت موجود در روابط ما بسياري بيش‌تر از چيزي است که وضعيت کنوني نشان مي‌دهد.
در ادامه اين پژوهش آمده است: روس‌ها رياض را طرف منطقه‌اي مهمي برشمرده و بي ترديد به دنبال تقويت سرمايه‌گذاري و تجارت با آن هم هستند کما اينکه موافقت شاه سعودي با اين سفر دستاوردي براي ولادمير پوتين رئيس جمهور روسيه شمرده مي‌شود، چون اعترافي از سوي يک مقام بلندپايه به اهميت روز افزون مسکو در منطقه محسوب مي‌شود.
نويسنده پژوهش در ادامه گذري به تاريخ روابط عربستان و روسيه داشت و گفت: روابط اين دو کشور عمدتا يا بسيار محدود و يا علنا خصمانه بوده چون هر کشور خود را حاميان محورهاي متخاصم در منطقه مي‌بينند و معدود زمان‌هايي دو کشور با يکديگر همکاري‌هايي داشتند.
همکاري‌هاي اندک/تنش‌هاي بسيار
در سال 1926 ميلادي اتحاد جماهير شوروي اولين کشوري بود که خاندان آل سعود را به عنوان حاکم شبه جزيره عربستان به رسميت شناخت و در مقابل پادشاه سعودي به نمايندگي اتحاد جماهير شوروي اجازه ماندن در جده را داد.
در سال 1933 فيصل بن عبدالعزيز شاهزاده سعودي و شاه آتي اين کشور به اتحاد جماهير شوروي سفر کرد و کرملين به وي پيشنهاد داد در مقابل دريافت يک ميليون جنيه قرض، ممنوعيت تجارت روسيه را رفع و پيمان نامه‌هايي درباره تجارت و دوستي بين دو کشور امضا کند آن زمان آل سعود اين ممنوعيت را رفع کرد اما معاهده‌ها را امضا نکرده و قرضي را هم نپذيرفت.
اما ديري نپاييد که روابط دو کشور رو به رکود رفت هنگامي که اتحاد جماهير شوروي متوجه شد که آل سعود چالش فعالانه با غربي‌ها ندارد، از همين رو مسکو نمايندگي ديپلماتيک خود را در جده در سال 1938 خارج کرد.
با آغاز سال 1958 ميلادي کرملين احساس کرد که سعودي‌ها به اردوي امپرياليسم ملحق شدند با وجود اينکه همچنان نسبت به ازسرگيري روابط ديپلماتيک دو کشور احساس خوشبيني مي‌کرد.
در سال 1962 دو کشور براي ازسرگيري اين روابط آماده مي‌شدند که جرقه انقلاب در شمال يمن در سپتامبر همان سال روشن شد و اتحاد جماهير شوروي و سعودي‌ها رادر 2 طرف مقابل يکديگر در اين جبهه درگيري قرار داد.
پس از آن 2 کشور تا اواخر دهه هفتاد قرن گذشته بر سر گسترش نفوذ خود در عمان و جنوب يمن با يکديگر به رقابت پرداختند با اين وجود کرملين همچنان از امکان بهبود روابط 2 کشور سخن مي‌گفت اما ملک فيصل تا سال 1975 يعني زماني که ترور شد مخالف اين ايده بود.
ملک خالد جانشين وي نيز همين رقابت با روسيه بر سر نفوذ در منطقه را در پيش گرفت در سال 1979 به دنبال تيرگي روابط عربستان و آمريکا رياض به ابتکارهاي جديد مسکو روي خوش نشان داد اما بار ديگر در دسامبر همان سال با حمله شوروي به افغانستان درها به روي گشايش در روابط مسکو-رياض بسته شد.
بلافاصله عربستان به عنوان يکي از بارزترين مخالفان اتحاد جماهير شوروي در آن جنگ شناخته شد و نقش کارآمدي در شکست‌هاي سنگين آن داشت بالاخره 2 کشور تا سال 1990 با ازسرگيري روابط ديپلماتيک فيمابين خود موافقت نکردند.
در دهه نود قرن گذشته روسيه تا حد زيادي از خاورميانه عقب نشيني کرد اما سپس پوتين خلاف اين مسير را در پيش گرفت در سال 2007 با ملک عبدالله در رياض ديدار کرد تا اولين رئيس جمهور روسيه باشد که به عربستان سفر کرد.
پس از آن با حمله روسيه به گرجستان در سال 2008 سعودي‌ها جمهوري‌هاي جدايي طلب آبخازيا و اوستياي جنوبي را که مورد حمايت مسکو بودند به رسميت نشناخت.
در ادامه پژوهش آمده است : بار ديگر با آغاز اعتراضات ضد دولتي در سوريه در مارس 2011 روابط بين عربستان و سوريه پرتنش شد، کرملين و رياض بار ديگر حامي دو جبهه معارض يکديگر در منطقه بودند، روسيه از بشار اسد در مبارزه با شورشيان مورد حمايت عربستان حمايت مي‌کرد و مسکو بارها رياض را به حمايت مالي از تروريسم هاي سني در داخل سوريه متهم کرد.
چرا ملک سلمان با سفر کنوني خود به مسکو موافقت کرد؟
پژوهشگر روسي گفت يکي از دلايل اصلي سفر ملک سلمان به مسکو اين است که به نظر مي‌رسد عربستان در هفته‌هاي اخير موضع خود را در قبال اسد تغيير داده و پذيرفته وي حدقل در شرايط حال حاضر در قدرت بماند.
در عين حال رياض مي‌خواهد با مسکو درباره جنگ در سوريه و ديگر مسائل منطقه همکاري کند، اما از ديگر دلايل احتمالي سفر ملک سلمان به مسکو اين است که سعودي‌ها در جستجوي فرصت‌هاي همکاري در خصوص قيمت نفت و معاملات مهمي در زمينه انرژي تجارت و سرمايه‌گذاري با مسکو هستند.
از لحاظ جغرافياي سياسي نيز شايد رياض معتقد است که داشتن روابطي محکم‌تر با مسکو مي‌تواند به دور کردن روسيه از ايران کمک کند و به دنبال آن جلوي نفوذ روز افزون جمهوري اسلامي ايران در منطقه گرفته شود اما چنين اتفاقي امکان‌پذير نيست.
سعودي‌ها پيش از اين نيز بارها براي برهم زدن روابط مسکو با ايران تلاش کردند از جمله اينکه در ژوئيه 2015 متعهد شدند 10 ميليارد دلار در روسيه سرمايه گذاري کنند اما آن زمان پوتين موضع خود را در قبال تهران عوض نکرد.
بنابراين انتظار نمي‌رود که هم اينک نيز پوتين راضي به دوري از ايران شود، در همين راستا سفر ملک سلمان به مسکو خواه به نزديکي عربستان به روسيه منجر شود يا نشود، اما نشانه کاملا آشکاري از نفوذ و سلطه روز افزون پوتين بر منطقه است.
منبع: فارس https://ccsi.ir//vdcjhiev.uqeaozsffu.html
ccsi.ir/vdcjhiev.uqeaozsffu.html