گزارشي از سمينار بين‌المللي ايران و قفقاز

موسسه انتشاراتی دانشگاهی بریل(لیدن ، بوستون) BRILL Academic Publisher,Leiden-Boston که پانزده سال است مجله «ایران و قفقاز» Iran and the Caucasus را منتشر می کند در ۳-۱ جولای ۲۰۱۱ ( ۱۳-۱۰تیرماه ۱۳۹۰) کنفرانس بین المللی «ایران و قفقاز» را در ایروان پایتخت ارمنستان (بنیاد جوانان ارمنستان) برگزار کرد. این کنفرانس در تداوم سمینارهایی بود که از چندین سال گذشته هر دو سال یک بار با مدیریت دکتر گارنیک آساتوریان استاد دانشگاه دولتی ایروان و سردبیر مجله ایران و قفقاز و همکارانش در ایروان برگزار می شود و کنفرانس امسال به افتخار پانزدهمین سال انتشار این مجله ترتیب داده شده بود.
پس از انجام ثبت نام در روز اول كنفرانس (اول جولای)، سمینار با برگزاري افتتاحيه آغاز شد كه در ابتدا رئيس کمیته علمی ارمنستان دکتر ساموئل هاروتیونیان به ايراد نقطه نظراتي پرداخت و در ادامه دکتر گارنیک آساتوریان دستاوردهای انتشار مجله ایران و قفقاز در پانزده سال گذشته را تشريح كرد. دکتر اُوِ بلاسینگ از دانشگاه لیدن هلند ، دکتر جیمز روسل از دانشگاه هاروارد آمریکا، دکتر سکندر امان اللهی از دانشگاه شیراز و دکتر گیوستو ترااینا از دانشگاه سوربن فرانسه که همگی از اعضای تحریریه مجله ایران و قفقاز هستند نیز در ادامه به تشریح دیدگاه های خود درباره پانزده سال انتشار این مجله پرداختند.
مطابق برنامه ارائه شده، تعداد ۷۱ مقاله از كشورهايي چون ايران، ارمنستان، گرجستان، روسيه، تركيه، آلمان، فرانسه، امريكا، آرژانتين، ايتاليا و انگلستان برای ارائه در پانل¬های کنفرانس که همزمان در ۳ سالن برگزار می¬شد تنظیم شده بود که البته به دلیل عدم حضور تعدادی از سخنرانان، در روز دوم، تعدادی از پانل¬ها ادغام و سخنرانی ها در دو سالن برگزار شد.

جزئیات سخنرانی¬ها و پانل¬های دو روزه سمینار به شرح زیر است:
نشست اول در سالن A با موضوع: تاریخ مدرن و موضوعات سیاسی. رئیس جلسه: دکتر علی گرانمایه از دانشگاه لندن(انگلستان) و دکتر جایسون استراکِس(آمريكا)
• جولین ظريفيان (فرانسه) - سیاست ایالات متحده نسبت به ایران و نقش قفقاز جنوبی
• جان لیمبرت (آمريكا) - بحران آذربایجان ایران (۱۳۲۴ش) : مذاکره با دستهاي خالي
• آرا مرجانيان (ارمنستان) - آینده انرژی قفقاز جنوبی

نشست اول در سالن B با موضوع: مسائل زبانشناسی زبانهاي ايراني و قفقازي. رئيس جلسه: صندلی يوشيرو كشيدا (ژاپن) و مايكل بالك
• جیمز راسل (آمريكا) – مشاهداتي از فهرست ارامنه در گنجينه قاهره
• پاول باشارين (روسیه) - ارتباطات اولیه زبانهاي ايراني با زبانهاي شمال قفقاز
• عاليه مهين جعفرآبادي (ایران) -- بررسی واژه‌هاي عامیانه در زبان فارسی
• وارتان وسكانيان (ارمنستان) – واژه‌هاي كهن هند و اروپايي در گویش کولی ها ارمنستان
• دیانا هوانسيان (ارمنستان) – اسامي كلامي در زبان آسي بر اساس حماسه نارت

نشست اول در سالن C با موضوع: ادبيات. رئيس جلسه: گئورگ باردكيجان(آمريكا) و خاچيك گئورگيان(ارمنستان)
• مریم سنگی (ایران) – بازبيني گفتمان شمس تبریزی در ادبيات پست مدرن
• خاچيك گئورگيان (ارمنستان) -- تفسیر واژه «فتوت» در متون فارسی قرون ميانه

جلسه دوم در سالن A با موضوع: تاریخ مدرن و موضوعات سیاسی. رئیس جلسه: وارتان وسكانيان (ارمنستان)
• ماريليزا لروسو (ایتالیا) -- ملت سازی؟ يا دولت سازي؟ تلفيق قوا در قفقاز جنوبی (۲۰۱۱-۱۹۹۱)
• نصرالله صالحی (ایران) -- همراه با کاتب ناشناس : از استانبول به ایروان و تبریز
• جایسون استراکِس(آمريكا) -- پل یونان به قفقاز؟ از راه دور و عدم تقارن در روابط خارجی ارمنستان و یونان
• خدیجه بوذرجمهري (ایران) -- گردشگری روستایی در ایران : بر اساس پنج نمونه روستاي توریستی ایران


جلسه دوم در سالن B با موضوع:دین و فرهنگ عامه. رئيس جلسه: دزموند دوركين و ماتئوس وينريش(آلمان)
• ماتئوس وينريش(آلمان)- -- كمك نگرفتن از شيطان؛ تصویر اهریمن و ظهور فرشگرد در داستان جشت فريان(Jōišt ī Friyān)
• میخائیل پلوين (روسیه) و ماتئوس وينريش(آلمان)-- صداهاي طالبان : تداوم اندیشه در محيط دائم‌التغيير
• ویکتوریا آراكلوا (ارمنستان) – شخصيت‌هاي صوفی به عنوان قديسين یزیدی

جلسه دوم در سالن C با موضوع:تاريخ باستان و ميانه. رئيس جلسه: جیمز روسل
• عباس قدیمی قيداري (ایران) – گرجی‌ها در ساختار سیاسی و اداری اوایل قاجار
• ساموئل مارگاريان (ارمنستان) – يك خان ارمنی در ایران عصر صفوی
• آمنه باصري (ایران) -- نکاتی درباره قبایل باستاني قفقاز

جلسه سوم سالن A با موضوع:تاریخ مدرن و موضوعات سیاسی. رئیس جلسه: گيورگي چوچيف(روسيه) و میخائیل پلوين
• علی گرانمايه (انگلستان) -- مبارزه برای دموکراسی در قفقاز و خاورمیانه : يفرم خان و انقلاب مشروطه ایران
• میخائیل پلوين (روسیه) -- توسعه سواد آموزی و نزاع قدرت در میان پشتون ها در آستانه شكل‌گيري دولت
• نینو چيكواني (گرجستان) -- قفقاز متحد، پروژه‌ سیاسی پايان ناپذير ؟
• گيورگي چوچيف(روسيه)—روزنامه قفقاز شمالی در "Gwaze" استانبول در اوايل قرن بيستم
• نصرالله پورمحمدي (ایران) -- ارامنه و مبلغان مذهبي

جلسه سوم در سالن B با موضوع: ادبيات و فرهنگ. رئيس جلسه: لینا ملكوميان و هاسميك گيراگوسيان
• سلمان ساکت (ایران) -- بررسی رمان طوبا و معنای شب از دیدگاه واقعیت جادویی
• فرید یاحقی (ایران) – بررسي سازوكار استعاره و جناس تصویری در طراحی گرافیک
• لینا ملكوميان (ایران) -- ارمنستان و ایران : تأثیرات اجتماعی و فرهنگی
• آرمین کشمیری (ایران) -- شعر در تاتی جنوبي

جلسه سوم در سالن C با موضوع: دین و فرهنگ عامه. رئيس جلسه: سكندر امان اللهي و رومان سمباتيان
• دزموند دوركين (آلمان) – ازنيك به عنوان يك منبع در مطالعات مانويت
• دیانا سوكااوا (روسیه) -- تصویر دختر خورشید در فرهنگ عامه آسي
• نارينه گئورگيان (ارمنستان) -- باز هم درباره ارتواز آسي و ارتوزد ارمني

در پايان روز اول ضيافت شام در رستوراني در حاشيه شهر برگزار شد كه برپايي يك دقيقه سكوت به احترام استاد ايرج افشار از لحظات خاطره‌انگير آن بود.

برنامه هاي روز دوم سمينار ( دوم جولاي)

جلسه چهارم در سالن A با موضوع:تاریخ مدرن و موضوعات سیاسی. رئیس جلسه: گاسپار تن‌دام
• كتوان كاتيلاشويلي (گرجستان) -- فرايند بازسازی گذشته و آموزش تاريخ در گرجستان پس از شوروی
• محمود جنيدي جعفری (ایران) – پيرامون روز وحدت ملی ایران.
• خاچيك درغوگاسيان (آرژانتین) -- ژئوپلیتیک و گفتگوی تمدن ها: تشريح روابط ایران و ارمنستان از زمان استقلال

جلسه چهارم در سالن B با موضوع: انسان شناسی و مسائل هویت. رئيس جلسه: صندلی : ویکتوریا آراكلوا و جیحان سووري
• جیحان سووري (ترکیه) -- نقش درگیری های درون گروهی در شكل‌گيري قومیت : بررس موردي روستاي ايوانوكا در آذربایجان
• سكندر امان‌اللهي (ایران) -- سرشت هویت در میان عشایر لرستان ایران
• اليف كانسا (ترکیه) -- روستای ارمنی در ترکیه :واكيفلي
• واحه بوياجيان (ارمنستان) -- تغییر و انطباق در ساختار قبیله ای بلوچهاي ايران.
• گودرز رشتياني(ایران) -- کردهاي قفقاز : طرح بحثي از منظر هویت و قومیت

جلسه چهارم در سالن C با موضوع: تاريخ باستان و ميانه. رئيس جلسه: گیوستو ترااینا و لوان يپيسكوپوسيان
• رايسا اميربكيان (ارمنستان) – خطاطي‌ها و نقاشی‌هاي مینیاتوري نسخ خطی شرقی موزه ماتناداران.
• عباس زارعي مهرورز (ایران) -- جغرافیای جنبش بابک بر اساس منابع اسلامی
• رومان سمباتيانار(ارمنستان) – ملوك خمسه قره باغ در زمان نادر شاه.
• لوان يپيسكوپوسيان (ارمنستان) و وحید رشيدوش(ایران) – جايگاه آذري‌ها از نظر نسب ژنتیکی در شرق خاورميانه

جلسه پنجم در سالن A با موضوع: ادبيات. ريس جلسه: محمد یاحقی
• سهراب احسانی (ایران) -- شیرین، از افسانه تا واقعیت
• محمد یاحقی و نگار یاحقی (ایران) -- ازدواج در شاهنامه : پیامدهای سیاسی و حقوقی آنها
• جواد مهدوی (ایران) -- بررسی مقایسه ای داستان پادشاه یهود و وزیر او در مثنوی مولوي با داستان جغدها و کلاغ در كليله و دمنه
• علی اکبر سروش (ایران) -- مولانا و زمان ما

جلسه پنجم در سالن B با موضوع: مسائل زبانشناسی زبانهاي ايراني و قفقازي. رئيس جلسه: اُوِ بلاسینگ و گرلد وينكلهانه
• گرلد وينكلهانه (آلمان)، مایکل بالك (آلمان) – بشنو، بخوان و بنويس: يكسان سازي آسان برای زبان‌هاي کوچک.
• داریوش بوربور(ایران) -- بررسی مقایسه‌اي تکرار در زبانها و گویشهای ایران
• هاسميك گيراگوسيان (ارمنستان) – وجه تسميه اسامی نواحی شمالی ایران.

اختتاميه سمينار در ساعت ۱۵ تا ۱۶ روز دوم جولاي با جمع‌بندي دبير سمينار دكتر خاچيك گئورگيان انجام شد و بعد از آن، برنامه بازديد از معبد گارني و صومعه گقارت صورت گرفت و ميهمانان حاضر در سمينار بعد از ضيافت شام در هتل آني ايروان، با يكديگر خداحافظي كردند.