«عذیر ییگیت» از حزب اتحاد بزرگ (بیوک بیرلیک) و یکی از اعضای هیات مدیره انجمن همبستگی با مظلومان ترکیه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در ترکیه به تشریح دلایل تظاهرات و ناآرامی اخیر در این کشور که از میدان تقسیم استانبول آغاز و ظرف مدت کوتاهی به سراسر ترکیه سرایت کرد و نیز نارضایتی علویان ترکیه از نامگذاری پل معلق سوم تنگه بسفر با نام یاووز سلطان سلیم و انفجارهای ماه گذشته در شهرستان مرزی ریحانلی پرداخت.
ییگیت اظهار داشت وقتی به شعارهایی که در میدان ها و تظاهرات و اظهارات تظاهرکنندگان نگاه می‌کنیم متوجه می شویم که مردم هر آنچه که اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه در گذشته می‌گفت، خلاف آن را بر زبان می‌رانند و در ضمن این وقایع به منزله گسترش انفجارهای ریحانلی به سراسر ترکیه است.
فارس: پلیس ترکیه در خلال تظاهرات میدان تقسیم که ظرف مدت کوتاهی به دیگر شهرهای ترکیه سرایت کرد دست به خشونت زد. ممکن است به طور مختصر دلایل این تظاهرات و تحولات بعدی آن را بیان نمایید؟
ییگیت: به عقیده من این سوال چندین پاسخ ندارد. ولی به غیر از آنچه که مشاهده می‌شود به صحبت‌های در جریان محافل سیاسی و شهروندانی که وارد این ماجرا شده و یا نشده‌اند گوش فرا می‌دهیم، با پاسخ‌های متفاوتی روبرو می‌شویم. اما بهر حال حقیقتی که وجود دارد این است که ۱۰روز است که در شهرهای کوچک و بزرگ تظاهرات می‌شود و هنوز هم در برخی شهرها ادامه دارد و این وسط خون ریخته شده و عده‌ای هم دستگیر شده‌اند.
اگر به شعارهایی که در خیابان‌ها و میدان‌ها داده می شود و عزم مردم بر ادامه تظاهرات نگاه کنیم و در ضمن گوشه چشمی هم به اظهارات طرفداران دولت بیاندازیم می توان گفت ماجرا به سادگی تظاهرات برای پارک گزی نیست. این حوادث انفجار ۱۰سال خشم مخالفان است، انفجار تنش ناشی از سیاست خارجی دولت اردوغان است، گسترش تاخیری انفجارهای ریحانلی در سطح کشور است. به این عبارات می توان عبارات مشابه زیادی افزود. برای اینکار کافی است به شعارها و پلاکاردها نگاهی بیاندازیم. مردم هر آنچه که اردوغان نخست‌وزیر ترکیه در گذشته می‌گفت، خلاف آن را بر زبان می‌رانند. این وقایع ادامه موضع‌گیری‌های غیرمسئولانه سیاسیون است.
فارس: ارزیابی شما از سفر اردوغان بلافاصله بعد از این وقایع به خارج و اظهارات ضدونقیض مسئولین چیست؟
ییگیت: همه اینها یا بخشی از یک بازی است، یا اینکه همگی وحشت زده شده‌اند. من با سفرهای خارجی در این قبیل شرایط مخالفم. قبلا هم در ماجرای ریحانلی شاهد چنین حرکتی بودیم. برخی صحبت از اختلاف‌نظر شدید در درون حزب حاکم عدالت و توسعه می‌کنند. هر کس از یک ساز دم می‌زند، ولی اگر نتیجه این تظاهرات همه را راضی کند در این صورت اردوغان پیروز این ماجرا خواهد شد.
فارس: چرا علویان ترکیه از نامگذاری سومین پل معلق تنگه بسفر با نام یاووز سلطان سلیم ناراحتند؟
ییگیت: حمله به ایران تنها روندی است که منجر به جنگی بزرگ شد. در نتیجه این جنگ ایران از اشغال رهایی یافت. اما برای اینکه ایران دوباره به فکر حمله نیافتد و ارتباط این دولت با سرزمین آناتولی برای همیشه قطع شود، دولت عثمانی علیه مردم خودش، یعنی مردم آناتولی که مانند شاه اسماعيل علوی بودند و به بهانه پیشگیری از قیام آنان دست به قتلعام زد. علویان ترکیه همگی از این قتلعام آگاهند و با این حقیقت بزرگ شده‌اند. به همین دلیل نامگذاری پل سوم با این نام باعث ناراحتی جدی علویان شد. دولت آنکارا هم این را می‌داند، ولی متاسفانه با علم به این موضوع این کار را کرد. به عقیده من این کار برای زنده نگه داشتن اختلافات مورد نظر غربی‌ها در ترکیه لازم بود.
فارس: در جلوه لی گز و بعد در ریحانلی انفجارهایی رخ داد. این وقایع چه تاثیری بر روی جایگاه ترکیه در منطقه خاورمیانه داشته است؟
ییگیت: به عقیده من این انفجارها را اصلا نباید به حساب بیاوریم. در حال حاضر در خاورمیانه هیچ کشوری به کشورهای دیگر اعتماد ندارد. در حال حاضر شرایط حاکم بر جهان اسلام همین است که گفتم. هیچ کس به دوستی و برادری دینی دیگری اعتماد ندارد و متاسفانه هر کشوری در تلاش برای بی ثبات کردن کشوری دیگر است. این انفجارها هم بیش از خاورمیانه باعث تخریب اعتبار ترکیه در غرب شده است.
فارس: نظر شما درباره سفر اردوغان به آمریکا چیست؟ مطرح شدن برخی تصمیمات در مورد بحران سوریه همزمان با این سفر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ییگیت: این سفر تفاوت چندانی با سفرهای قبلی اردوغان به آمریکا نداشت. اصولا اینها در فواصل زمانی کوتاه و از طریق تماس تلفنی و یا تماس های مقامات دو کشور در ارتباط هستند. جان کری به طور مرتب به ترکیه می آید و سفیر آمریکا هم به طور مرتب نشست های ماهانه دارد.
اما این سفر دو نکته در برداشت که یکی تماس غیررسمی دولت آنکارا با رهبر جماعت فتح اله گولن بود. دیگر اینکه اوباما در این سفر از نزدیک دلایل بی‌کفایتی ترکیه را گوش داد و به صراحت بی‌کفایتی دولت آنکارا را در مدیریت بحران نظیر دیپلماسی نرم اش به اردوغان گفت و تاکید کرد مسئله را با روش خودش حل می کند. دولت آنکارا هم همانند دیپلماسی نرم که خواهان شانسی دیگر شده بود، در مورد این مسئله هم خواهان یک شانس دیگر شد. به احتمال زیاد از فتح اله گولن هم درخواست لابی بعد از ترک خاک آمریکا کرده اند. در پس پرده آشتی با اسرائیل هم امید به حمایت لابی صهیونیستی در آمریکا خوابیده است.
فارس: برخورد رسانه‌های ترکیه با انفجارهای ریحانلی را چگونه باید خواند؟
ییگیت: در ترکیه رسانه‌ها هر از چندگاه با یک عنوان نامگذاری می‌شود. در این دوران هم نام «رسانه‌های جانبدار» مطرح شده است. این نام، پاسخ خیلی از سوال ها را به روشنی می‌دهد. دولت آنکارا در ماجرای ریحانلی تدبیر لازم را در مقابل رسانه‌هایی که در زیر این نام قرار نگرفته‌اند، اتخاذ کرد و ممنوعیت انتشار خبر درباره ریحانلی را اعمال نمود.
در ترکیه رسانه‌ها همواره جانبدار محافل سرمایه‌داری بوده‌اند و به همین دلیل خیلی قابل اعتماد نیستند، اما جالب است که هنوز هم به طرز حیرت‌آوری نقش تعیین‌کننده ایفا می‌کنند.
فارس: آیا ترکیه در ماجرای سوریه می‌بایست در کنار آمریکا و امپریالیسم غرب می‌ایستاد، یا اینکه می‌توانست به اتفاق ایران و بدون بروز بحران در سوریه، مشکل را حل کند؟
ییگیت: ترکیه در این ماجرا خیلی چیزها را از دست داد. ترکیه می‌توانست در صلح و دوستی و برادری در منطقه پیشگام باشد. بحران سوریه مسئله‌ای بود که ترکیه می‌بایست با کشورها و نهادهای اسلامی آن را حل و فصل کند و این مسئله را نه تنها ترکیه، بلکه موضع‌گیری سه کشور قدرتمند می‌توانست حل کند، اما متاسفانه ترکیه این قافله را از دست داد. اما در تجارت مثلی هست که می‌گوید جلوی ضرر را هر کجا بگیری، سود است.
منبع : خبرگزاری فارس
دریافت صفحه با کد QR