به گزارش کردپرس، ماسیمو دالِما نخست وزیر سابق ایتالیا در گفتگو با روزنامه حریت ترکیه پس از ۱۵ سال سکوت، از دروان اقامت اوجالان در رُم سخن گفت. 


حریت: برای ما از دوران سخت اقامت ۶۶ روزه اوجالان در پایتخت کشورتان بگویید. آن روزها شما نخست وزیر بودید. باید فشار زیادی را تحمل کرده باشید. این چنین نیست؟ 

ماسیمو دالِما: پیش از هر چیز لازم می دانم این راز را برملا کنم که عبدالله اوجالان بر خلاف تصورات جهانی، به مدت ۶۶ روز در پایتخت ایتالیا اقامت نکرد. بلکه ما با کمک سرویس اطلاعاتی خود آدمی پیدا کردیم که سیما و ظاهر وی کاملا به اوجالان شبیه بود. او را وارد ساختمان محل اقامت اوجالان کرده و خود اوجالان را مخفیانه خارج کردیم و ده ها خبرنگار و صدها هوادار اوجالان که در میدان مقابل ساختمان وی هر روز تحصن می کردند، بر این گمان بودند که خود اوجالان از پشت پنجره برای آنها دست تکان می دهد. 


حریت: درباره نحوه انتقال اوجالان به ایتالیا روایت های مختلفی وجود دارد. واقعیت کدام است؟ 

ماسیمو دالِما: هواپیمای اوجالان در آسمان بود و اغلب حزب های چپ و کمونیست ایتالیا که به دنبال حمایت از کردها بودند، وی را به کشور دعوت کردند. پیش از آن که به فرودگاه برسد، مرا خبردار کردند. من سریعا با رییس پلیس ایتالیاتماس گرفتم تا بدانم آنها چه چیزی در دست دارند که بتواند یاری گر ما باشد. او به من گفت که دادستان دادگاه کالستروهه آلمان، از همه کشورهای اروپایی خواسته که اوجالان را به عنوان مجرم و جانی بین المللی دستگیر کرده و به آلمان تحویل دهند. من خیالم از بابت این مساله راحت شد. فورا با پلیس فرودگاه تماس گرفتم و اعلام کردم که به محض این که اوجالان از هواپیما پیاده شد او را دستگیر کنید. 


حریت: واکنش اولیه به این اقدام شما چه بود؟ 

ماسیمو دالِما: نخستین واکنش از سوی ترکیه صورت گرفت و فورا خواستار آن شد که اوجالان را به آنها تسلیم کنیم. واقعا وضعیت فوق العاده ای برقرار شد. در شورای عالی امنیت ملی فورا تشکیل جلسه دایدم و به این نتیجه رسیدیم که چون در قانون اساسی ترکیه هنوز هم حکم اعدام وجود دارد، نباید اوجالان را به این کشور تحویل دهیم. من با گرهارد شوردر صدراعظام آلمان تماس گرفته و اعلام کردم که اوجالان هم اکنون در دست ماست و می خواهیم او را به شما تسلیم کنیم. اما شوردر پاسخ غیرمنتظره ای به من داده و گفت: در شرایط کنونی و در حالی که صدها هزار کُرد و ترک در آلمان زندگی می کنند، بازگرداندن اوجالان به آلمان می تواند آنها را به جان هم انداخته و مشکلات امنیتی و اجتماعی بزرگی برای ما به وجود بیاورد. بنابراین نیازی نیست که اوجالان را به ما تسلیم کیند. این چنین شد که آلمان، ما را در نیمه راه تنها گذاشت و یک بحران سیاسی امنیتی بزرگ برای ما به وجود آمد. اوجالان مانند یک بمب ساعتی بود که می توانست هر آن در هر جا منفجر شده و بحران ما را بزرگ تر کند. 


حریت: و این چنین شد که اوجالان از مقام یک زندانی مظنون به جنایت بین المللی، به مقام یک مهمان ارتقا پیدا کرد. 

ماسیمو دالِما: بله. ما که نمی توانستیم با درخواست پناهندگی سیاسی اوجالان موافقت کنیم. چرا که در کشور ایتالیا پناهندگی سیاسی با رای حداکثری قضات یک دادگاه ویژه داده می شود و این روند می تواند چندین ماه طول بکشد. از سویی دیگر، بازگرداندن او به ترکیه هم غیرممکن بود. آلمان واقعا برای ما مشکل به وجود آورد. مجبور شدیم اوجالان را از زندان خارج کنیم. رُم پر شده بود از امواج کردهای هوادار اوجالان که در میادین بزرگ تجمع کرده و شعار می دادند.حزب کمونیست فورا او را به یک ویلا در اینفرنِتتو فرستاد و اوجالان واقعا برای ما تبدیل به یک مهمان خطرناک شد. 


حریت: و روابط کشور شما با ترکیه سریعا تیره شد. 

ماسیمو دالِما: بله. آنکارا ساعت به ساعت برای ما نامه های دیپلماتیک می فرستاد و مرتب بر درخواست اعاده اوجالان به ترکیه پافشاری می کرد و ما هم تمام توان خود را روی آن گذاشته بودیم که راه حلی برای این مساله پیدا کنیم. در چنین شرایطی بود که بیل کلینتون رییس جمهور وقت آمریکا نیز با من تماس تلفنی برقرار کرده و مساله بغرنج تر شد. کلینتون به من گفت: اوجالان یک تروریست بین المللی است باید او را به آنکارا تحویل دهید. من هم گفتم جناب رییس جمهور چنین چیزی غیرممکن است. اگر به خاطر داشته باشید ما قبلا نیز نتوانستیم یک قاتل فراری آمریکایی را به شما تحویل دهیم. چرا که در کشور شما اعدام وجود دارد. من توضیحات دیگری دادم و کلینتون خداحافظی کرد اما مطمئن شدم که از سخنان من اقناع نشده است. 


حریت: چگونه توانستید اوجالان را برای خروج از ایتالیا اقناع کنید؟ 

ماسیمو دالِما: سال ۱۹۹۹ میلادی آغاز شده بود. ما همچنان در تلاش بودیم که اوجالان را برای خروج از ترکیه قانع کنیم. دوروبر ویلای اوجالان پر بود از ده ها نیروی امنیتی که تنها چند نفر آنها از سرویس اطلاعاتی ما بودند و بقیه افراد هم قطعا ماموران سرویس های امنیتی دیگر کشورهای خارجی بودند. درهمان حالی که ما مرتب با محافظین و همراهان اوجالان و همچنین حزب کمونیست ایتالیا صحبت می کردیم که اوجالان را به شیوه ای معقول از کشور بیرون ببرند، وزیر امورخارجه یونان یعنی پانگالوس تماس گرفته و به اوجالان پیام داده بود که یونان پذیرای وی خواهد بود. ما نیز اوجالان را در فرودگاه رُم به هواپیمای اعزامی تحویل دادیم و چند روز دیگر مردم را سرگرم کردیم و بعدها اعلام کردیم که اوجالان دیگر در ایتالیا نیست.
در همان دوران بود که در ترکیه، اقدامات وحشتانکی علیه شرکت های ایتالیایی صورت گرفت. ترک های ملی گرا سفارت ما را محاصره کرده بودند و خرید هر گونه کالای ایتالیایی در ترکیه تحریم شد. پروژه بزرگ انتقال خط لوله Blue Stream از روسیه به ایتالیا به شدت صدمه دید و کسانی که پای این معامله بوده و می خواستند روابط ما در حوزه انرژی با روسیه را خراب کنند، از سلاح تاثیرگذاری به نام اوجالان استفاده کردند. 


حریت: و متعاقب همین جریانات بود که تیم های فوتبال یوونتوس ایتالیا و گالاتاسرای ترکیه در زمین فوتبال مقابل هم قرار گرفتند و شما می ترسیدید که به خاطر مساله اوجالان همه چیز به هم بریزد و تماشاگران به جان هم بیفتند؟ 

ماسیمو دالِما: بله. اتحادیه فوتبال اروپا، یوونتس و و همه طرفدراان فوتبال انتظار داشتند که ما امنیت مسابقه را تامین کنیم. من پییر لویجی برسانی وزیر تجارت ایتالیا را مامور کردم و ترکیه نیز فاتح تریم مربی فونبال را فرستاد و آنها با هم رایزنی کرده و توانستند مسابقه را بدون دردسر و تنش برگزار کنند. 


حریت: می دانید ترکیه ای ها از شما زیاد خوششان نمی آید؟ 

ماسیمو دالِما: بله می دانم. اما من ریاست یک کمیته لابی گری سیاسی را بر عهده گرفتم که به کمک دیپلمات هایی از سوئد، انگلیس و اسپانیا توانستیم جوّ اتحادیه اروپا را به نفع ترکیه تغییر داده و از نامزدی ترکیه در این اتحادیه به بهترین شکل ممکن دفاع کنیم. رشد و توسعه ترکیه باورنکردنی است. این کشور در حال حاضر هم در میان کمشورهای اسلامی الگوی خوبی برای پیشرفت است و هم در سطح منطقه ای و جهانی هم به یک قدرت جدی تبدیل می شود. 


حریت: پس چرا تا حالا موضوع عضویت رسمی ترکیه حل نشده است؟ 

ماسیمو دالِما: فقط مرکل و سارکوزی در این حوزه مقصرند. اگر در آلمان و فرانسه هم سیاستمدارانی مانند ما چپ گرایان ایتالیا بر سر کار بودند، تا این اندازه ترکیه را منتظر نمی گذاشتند. 


حریت: می دانید که پروژه ای به نام گشایش دموکراتیک برای کردها در ترکیه راه اندازی شده و در حال حاضر هم مذاکرات صلح در جریان است . چه نگاهی به فضای کنونی ترکیه دارید؟ 

ماسیمو دالِما: این تحول، بسیار زیبا و دوست داشتنی است. کردهاخیلی وقت بود که در ترکیه در حسرت و انتظار چنین فضایی بودند و عقب نشینی پ.ک.ک هم اقدام خوبی برای تثبیت صلح است. به عنوان سیاستمداران چپ ایتالیایی از این فضا حمایت می کنیم و به آنکار تبریک می گوییم. 


منبع: خبرگزاری کردپرس