مهمترین محورهای گفتگوی «نسیم» با محسن پاکآیین، سفير جمهوري اسلامي ايران در جمهوري آذربايجان به شرح زیر است:
اسلام در جمهوري آذربایجان
- مردم کشور آذربایجان در دوره های مختلف امکان بروز اسلامیت خود را نداشتهاند.
- در دوره حاکمیت کمونیستی بر آذربایجان، شیعیان عملا از ابراز وجود و حفظ شعائر دینی خود محروم شدند و مردم حتی حق نگهداری قرآن و کتب اسلامی را هم نداشتند. اگر کسی می خواست تفکرات اسلامی خود را بروز دهد با مشکلات زیادی مواجه میشد.
- پس از فروپاشی شوروی و استقلال آذربایجان، آزادیهایی در خصوص ظهور و بروز شعائر دینی مثل برگزاری نماز جماعت بدست میآید و مردم از این شرایط راضی هستند. البته این شرایط کاملا مطلوبی برای اسلامگراها نیست و عدهای ناراضی هستند.
- با اینکه قانون اساسی جمهوري آذربایجان یک قانون اساسی غیر دینی و سکولار است اما به دلیل وجود اکثریت مسلمان و شیعه و وجود تعلق آذربایجان به اسلام و کنفرانس اسلامی این کشور باید شرایطی فراهم کند تا با اسلامگراها تعامل داشته باشد.
روابط ایران و جمهوري آذربایجان
- جمهوري آذربایجان به دلیل اشتراکات دینی و مذهبی با ایران، در اولویت توسعه رابطه است.
- در روابط ایران و جمهوري آذربایجان تنشی وجود ندارد اما اختلاف سلیقهها هست.
- ممکن است ایران با برخی کشورهای همسایه از جمله جمهوری آذربایجان اختلاف نظرهایی داشته باشد اما این به این معنی بحرانی بودن روابط نیست.
- اراده مسئولان ایران و جمهوري آذربایجان توسعه روابط دوجانبه است.
- ایران به دنبال به حداقل رساندن اختلاف نظرها و تقویت اشتراکات با جمهوري آذربایجان است.
- بسیاری از اخباری که از سوی برخی رسانههای غربی درباره روابط دو جانبه ایران و جمهوري آذربایجان مطرح میشود با هدف تخریب روابط دو کشور صورت میگیرد.
- برخی رسانههای بیگانه یک درگیری کوچک مرزی را بزرگنمایی کرده و به تبلیغ علیه روابط ایران و جمهوري آذربایجان میپردازند.
- رسانههای غربی و برخی رسانههای ناسیونالیست داخل جمهوري آذربایجان به اختلافات دو کشور دامن میزنند.
- مناسبات خوبی در بخشهای مختلف بین ایران و جمهوري آذربایجان وجود دارد اما راضیکننده نیست.
- در حوزه تجاری به طور رسمی حدود ۵۰۰ میلیون دلار مبادله میان ایران و جمهوري آذربایجان وجود دارد که با توجه به حجم زیادی از مبادلات چمدانی، برخی آمارهای غیررسمی تا یک میلیارد یورو را هم بیان میکنند.
- همکاری اقتصادی خوبی در حوزههای درمانی، گردشگری و فرهنگی میان دو کشور برقرار است. در بحث سینمایی و دینی ارتباطات خوبی برقرار است.
- در مجامع بینالمللی همکاریهای خوبی بین دو کشور برقرار است.
- هیچ یک از مقامات رسمی آذربایجان تاکنون علیه ایران موضعگیری نکردهاند.
- رای مثبت آذربایجان به تشکیل کشور فلسطینی در سازمان ملل، ابراز نگرانی این کشور در خصوص حمله اسرائیل به غزه و مواضع مثبت باکو در خصوص سوریه و طرح سه مادهای بشار اسد، نشان دهنده مناسبات مشترک ایران و جمهوري آذربایجان در عرصه بینالمللی است.
- روابط نزدیک ایران و ارمنستان تاثیری در روابط با جمهوري آذربایجان ندارد.
- برقراری ارتباطات و دیپلماسی رسانهای بین ایران و جمهوري آذربایجان میتواند به گسترش روابط سیاسی و فرهنگی دو کشور کمک کند.
- اشتراکات فرهنگی که بین ایران و جمهوري آذربایجان وجود دارد، بین کشورهای دیگر نیست.
- پخش سریال یوسف پیامبر با اقبال وسیعی در جمهوري آذربایجان روبرو شد و بعد از نمایش این سریال، اسم "یوسف" به پرطرفدارترین نام برای پسران این کشور تبدیل شد.
نفوذ غرب و رژیم صهیونیستی در جمهوري آذربایجان
- ناتو و دولتهای غربی سعی دارند به بهانه مناقشه قره باغ، حضور خود را در منطقه قفقاز گسترش دهند.
- مقامات آذربایجان اخبار مبنی بر استفاده از خاک این کشور توسط رژیم صهیونیستی علیه ایران را بارها تکذیب کردهاند.
- این خبر که پهپادهای اسرائیلی از خاک جمهوري آذربایجان ایران را رصد میکنند، کذب است.
- بسیاری از اخبار مبنی بر اقدامات ضد ایرانی اسرائیل از خاک جمهوري آذربایجان، کذب و با هدف ایجاد تنش در روابط ایران و جمهوري آذربایجان و همچنین بزرگنمایی فعالیتهای اسرائیل در منطقه است.
- روابط اسرائیل با جمهوري آذربایجان یک رابطه معمولی است اما این رژیم تلاش میکند تا بتواند با این کشور رابطه مستحکمتری داشته باشد. زیرا سیاست دیرینه این رژیم زیر نظر داشتن و ایجاد مزاحمت برای ایران بوده است.
- اینکه برخی از کشورهای همسایه، اهدافی علیه ایران دنبال میکنند، حقیقت ندارد و هیچ کشوری حاضر نیست به خاطر ماجراجوییهای رژیم صهیونیستی خود را به خطر بیاندازد.
- مقامات جمهوری آذربایجان بارها به ما قول دادهاند که اجازه نخواهند داد تا روابط باکو با تلآویو به تهدیدی علیه تهران تبدیل شود.
- جمهوری آذربایجان به دلیل مواجهه با مشکل قره باغ و تمایل برای توسعه اقتصادی با ایران، بعید است که حامی ماجراجوئیهای اسرائیل باشد و منافع خود را در معرض خطر قرار دهد.