به گزارش بنیاد مطالعات قفقاز، جمهوری آذربایجان با کمک ترکیه در حال آماده‌سازی برای آغاز یک تهاجم نظامی گسترده علیه کشور ارمنستان در ماه آوریل است. به نظر میرسد دولت و ارتش این کشور در حال آماده‌سازی برای آغاز یک تهاجم نظامی گسترده علیه ارمنستان و اشغال مناطقی از استان‌های سیونیک، وایوتس‌جور و گغارکونیک در جنوب ارمنستان است. روند صلح ارمنستان و جمهوری آذربایجان با لفاظی‌های جنگ‌طلبانه الهام علیاف، امیدها را مبنی بر دستیابی به یک راه حل پایدار از بین می‌برد. چهار ماه پیش نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان و الهام علیاف رئیس‌جمهور آذربایجان به دولت‌های متبوع خود دستور دادند که تسریع در مذاکرات را در دستور کار قرار دهند. در آن زمان علیاف و پاشینیان از توافق درباره بخش زیادی از پیمان صلح سخن گفتند اما اکنون به نظر میرسد جمهوری آذربایجان به جای دستیابی صلح به گزینه جنگ مجدد فکر می‌کند.
علیاف در سفر 5 اسفند 1403 به ترکیه به منظور افتتاح خط لوله ایغدیر-نخجوان با طرح ادعای ارضی علیه ارمنستان با محوریت نوار خاک ارمنستان در مرز با ایران که جمهوری آذربایجان را از منطقه نخجوان جدا می‌کند، ترس از درگیری مجدد را برانگیخت، سرزمینی که او آن را "زنگزور غربی" می‌نامد. علیاف در اظهاراتی که می‌توان آن را مصداق تعدی به تمامیت ارضی ارمنستان دانست گفت قلمرو مورد بحث سرزمین جمهوری آذربایجان بوده است که در اوایل دوران شوروی عمداً به ارمنستان واگذار شده است. رئیس‌جمهور مدعی شد این بی‌عدالتی بیش از صد سال بر هموطنان ساکن نخجوان ما تأثیر منفی گذاشته است.
رسانه‌های دولتی جمهوری آذربایجان با پیروی از صحبت‌های علیاف با ذکر تحلیلهای مختلف از استقرار آذریها در منطقه به اصطلاح زنگزور غربی در آینده نزدیک خبر دادند. در این راستا خبرگزاری ترند در یک تحلیل طولانی به دنبال اثبات این مسئله بود که سرزمین مورد اشاره بخشی از آذربایجان بوده که توسط حکومت شوروی در اختیار ایروان قرار گرفته است. با توجه به اینکه وضعیت اتصال سرزمینی میان نخجوان با خاک اصلی جمهوری آذربایجان یکی از مهمترین موانع در مذاکرات صلح محسوب میشود به نظر میرسد زبان تهدیدآمیز باکو ترفندی برای فشار بر ارمنستان و تصرف جنوب این کشور است.
با این حال ارمنستان نیز در برابر خواست باکو منفعلانه عمل نکرد. دولت پاشینیان روز 6 اسفند در پاسخ به صحبت‌های تهاجمی رئیس‌جمهور آذربایجان دستوری را برای فراخوانی نیروهای ذخیره برای یک دوره 10 هفتهای آموزش که از اول آوریل آغاز میشود، تصویب کرد. به گفته منابع ارمنی نیروهای ذخیره در صورت لزوم برای انجام وظیفه رزمی در دسترس خواهند بود.
در طول مذاکرات صلح، باکو به دنبال حقوق فراسرزمینی در چارچوب ایجاد کریدور در جنوب ارمنستان بوده است. با توقف مذاکرات، پاشینیان در اوایل سال 2025 سعی داشت تا با ابراز تمایل برای ارائه امتیاز برای عبور وسایل نقلیه و شهروندان آذربایجانی از مسیر مورد ادعای باکو مذاکرات را احیا کند. با این حال ارمنستان تاکنون از تسلیم شدن در مورد اعطای حقوق فراسرزمینی به جمهوری آذربایجان خودداری کرده است.
پاشینیان در مقالهای بار دیگر تاکید کرد که حاکمیت ارمنستان بر هر کریدوری در خاک خودش قابل مذاکره نیست. به گفته پاشینیان، ارمنستان هرگز تعهد کتبی یا شفاهی یا موافقت یا حتی اشارهای درباره محدودیت حاکمیت، صلاحیت قضایی یا تمامیت ارضی خود ارائه نداده است.
موضوع کریدور ادعایی زنگزور شامل مسائل ژئوپلیتیک گستردهتری است. جمهوری اسلامی ایران با ایجاد کریدور ادعایی زنگزور و نقض حاکیمت سرزمینی ارمنستان مخالفت کرده است. ارمنستان و جمهوری آذربایجان تابستان گذشته مشترکاً توافق کردند که مسئله کریدورها را جدا از توافقنامه صلح مورد گفتگو قرار دهند. بنابراین تصمیم جمهوری آذربایجان برای قرار دادن دوباره کریدور ادعایی زنگزور در دستور کار روند صلح و ادعای علیاف در این باره در سفر به ترکیه سبب دور جدیدی از تنشها میان باکو و ایروان شده است. مسئلهای که دستیابی به توافق صلح میان دو کشور در آینده نزدیک را دشوار میسازد.
دریافت صفحه با کد QR