تنش بین ترکیه و غرب بالا گرفته و پس از اظهارات تند مقامات آنکارا، واشنگتن ناو جنگی خود را به استانبول رساند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، ناو جنگی USS Nitze آمریکا دیروز در تنگه بسفر و در ساحل دولما باغچه استانبول لنگر انداخت. پهلو گرفتن ناو جنگی 155 متری آمریکا با پرچمی بسیار بزرگتر از حد معمول، از سوی تحلیلگران سیاسی و امنیتی ترکیه به عنوان یک پیام تهدیدآمیز تلقی شد.
این روزها، روابط ترکیه و آمریکا تعریفی ندارد و مواضع سیاسی سفیر آمریکا در آنکارا، مقامات دولت اردوغان را به ستوه آورده است. اما این فقط شخص سفیر آمریکا نیست که تیم اردوغان و مقامات حزب حاکم را عصبانی می کند.
دیپلمات های وزارت امور خارجه آمریکا، مقامات پنتاگون و سناتورهای آمریکا نیز علیه ترکیه موضع گرفته اند و به موازات آنها، چندین کشور اروپایی، کنسولگری خود در شهر استانبول را تعطیل کرده و گفته اند که در مورد امنیت این کلانشهر 15 میلیونی ترکیه، نگران هستند.
این در حالی است که استانبول قلب توریسم ترکیه است و چنین اقداماتی به شدت به منافع سیاسی و اقتصادی ترکیه لطمه می زند. آن هم در شرایطی که بحران اقتصادی بر ترکیه سایه افکنده و تنها 3 ماه به برگزاری انتخابات مانده است.
اقدام معنی دار سفیر آمریکا در برابر خشم وزیر
دیروز جفری ال فلیک سفیر آمریکا در آنکارا همراه با همسرش و همچنین هیاتی مرکب از جولی اِده سرکنسول آمریکا در استانبول و گروهی از کارشناسان امنیتی و نظامی آمریکایی، به ساحل دولما باغچه رفته و از ناو جنگی USS Nitze بازدید کردند.
ناظران سیاسی ترکیه بر این باورند که سفیر آمریکا، با زبانی دیپلماتیک اما قاطعانه، به تهدیدات وزیر کشور ترکیه پاسخ داده و او بوده که از فرمانده ناو خواسته، چرخی در آن حوالی بزند تا سلیمان سویلوی وزیر پرحاشیه کابینه اردوغان، بفهمد با چه کسی طرف است.
سلیمان سویلو دیروز در یک سخنرانی عمومی خطاب به سفیر آمریکا اعلام کرد: «من از اینجا به سفیر آمریکا می گویم، خیلی خوب می دانم که کدامیک از روزنامه نگاران آنکارا و استانبول، به سفارش و درخواست تو مقاله می نویسند و دولت ما را می زنند. دست های کثیف خود را از یقه ترکیه بردارید. من خیلی واضح به شما می گویم در جریان خصومت های شما علیه کشورمان هستیم».
 
پیام تند وزیر کشور ترکیه خطاب به سفیر آمریکا، علاوه بر آن که در عرف دیپلماتیک معمول نیست، دربردارنده این اشاره ظریف است که پلیس امنیت ترکیه به درخواست شخص وزیر، تلفن و روابط ستون نویس های برجسته کشور را شنود می کند و کدهای به کار رفته در سخنان سویلو، به ضرر ترکیه است. اما او سیاستمدار خام و تازه واردی نیست و به خوبی می داند که نباید چنین حرف هایی بر زبان بیاورد.
در این صورت چرا به این شکل به آمریکا می تازد؟ از دید تحلیلگران ترکیه، پاسخ چنین است: سویلو به دنبال رسیدن به پست ریاست جمهوری ترکیه است. او آشکارا اعلام کرده که تا زمانی که اردوغان در میدان باشد، سراغ ریاست جمهوری نمی رود. حرف او به این معنی است که اگر اردوغان به یک باره تصمیم بگیرد در انتخابات پیش رو نامزد نشود، سویلو وارد صحنه خواهد شد. اگر هم اردوغان شکست بخورد، برای دوره بعدی، سویلو نامزد اصلی خواهد بود.
در نتیجه از حالا به دنبال آن است که خود را به عنوان یک شخصیت ملی و ضدآمریکا در اذهان و افکار عمومی جا بیندازد. اما احتمالاً سویلو نمی توانست پیش بینی کند که یک سخنرانی چند جمله ای علیه سفیر آمریکا، پای یک ناو جنگی را به بسفر استانبول، باز می کند!
سوها عمر از دیپلمات های اسبق وزارت امور خارجه ترکیه که در چندین کشور جهان سفیر ترکیه بوده و تالیفاتی درباره تاریخ سیاسی عثمانی دارد، درباره این رویداد گفته است: «در سال 1900 میلادی، بین امپراتوری عثمانی و کشیش های یسوعی اختلافات وجود داشت و این اختلافات پس از مدتی به تنش لفظی جدی تبدیل شد. اگر تاریخ را مرور کنیم، می بینیم که ارتش فرانسه در آن روزگار، در حمایت از کشیش های یسوعی، ناو جنگی خود را با یک پرچم بسیار بزرگ به استانبول فرستاد! هدف فرانسه از این اقدام، ارسال یک پیام تهدیدآمیز و اعمال فشار بر امپراتوری عثمانی بود. بنابراین، اتفاقی که امروز می افتد عادی نیست. واضح است که یک پیام وجود دارد و آمریکا با اعزام این ناو، برای دولت ترکیه پیامی فرستاده است. اما پیش بینی محتوای آن دشوار است».
جم گوردنیز دریاسالار بازنشسته و استراتژیست مشهور ترکیه نیز گفته است: «اگر ترکیه آنقدر خطرناک است که در مورد حمله تروریستی در استانبول هشدار داده شود، چرا کشتی جنگی آمریکا به اینجا آمده است؟ چرا پرچمی بر این ناو به اهتزاز درآمده که  پنج برابر بزرگتر از حد معمول است؟ واضح است! این یک گشت زنی و پیک نیک دریایی نیست و این اقدام آمریکا، حاوی یک پیام است. اما باید بپرسیم: این پیام چیست و خطاب به چه کسی است؟»
ناو جنگی آمریکا در شرایطی در نزدیکی کاخ دلما باغچه استانبول لنگر انداخته که 25 سناتور آمریکایی از جو بایدن خواسته اند، موضوع فروش جنگنده های اف 16 به ترکیه به خاطر جلوگیری اردوغان از عضویت سوئد و فنلاند در پیمان نظامی ناتو، معلق بماند. با این وصف باید گفت روابط آنکارا – واشنگتن تعریفی ندارد و باید به یاد بیاوریم که بایدن در کمپین انتخاباتی خود، در مصاحبه با نیویورک تایمز گفته بود: از مخالفین اردوغان حمایت خواهیم کرد تا در ترکیه، یک دولت دموکرات بر سر کار بیاید.