مدیرکل اسبق دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه تاکید کرد:‌در کوتاه‌مدت، نمی‌توان گفت که خاورمیانه به صلح و ثبات قطعی دست پیدا می‌کند اما همکاری‌های ایران، روسیه و ترکیه می‌تواند به کاهش خشونت‌ها، کاهش تلفات انسانی و رنج مردم ادلب و سوریه منجر شود.

سید رسول موسوی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره نشست سران ایران، روسیه و ترکیه در تهران با موضوع سوریه گفت: نشست تهران هم به لحاظ محتوا، هم به لحاظ زمان و هم به لحاظ فرمت و عرضه مطالب بسیار موفقیت‌آمیز برگزار شد و با توجه به سه مولفه مذکور (محتوا، زمان و فرمت) و نقش سه کشور حائز اهمیت بسیاری است.

رویکرد ایران درباره ادلب، موافقت ترکیه و روسیه را هم جلب کرد

وی با بیان اینکه غربی‌ها تلاش کردند موضوع ادلب را در نشست تهران برجسته کنند، اظهار داشت: البته روس‌ها و ترک‌ها نیز هر کدام از زاویه‌ای موضوع ادلب را برجسته کردند اما ایران در این اجلاس، به صورت وسیع‌تری به مسئله سوریه نگاه می‌کرد و یکی از موفقیت‌های نشست تهران را هم می‌توان ارائه نگاه معتدلانه‌ای دانست که نسبت به مسئله ادلب از سوی آقای روحانی در جمع‌بندی رایزنی‌ها اجلاس مطرح شد و موجب شد تا موافقت روسیه و ترکیه را نیز جلب کند.
این کارشناس ارشد مسائل منطقه با تاکید بر اینکه شرایط منطقه و سوریه در وضعیت ویژه‌ای قرار دارد، تصریح کرد: در شرایطی هستیم که به نظر می‌رسد سوریه راهکاری جز تداوم روند آستانه ندارد و گزینه‌ای برای حل بحران جز ادامه روند آستانه نیست. حتی مذاکرات ژنو که توسط سازمان ملل و زیر نظر دیمیستورا دنبال می‌شود، منتظر روند آستانه است تا ببینند چه تصمیمی در تهران گرفته شد.

تروریست‌ها در ادلب از نظر نظامی شکست خورده‌اند

موسوی درخصوص رایزنی‌ها درباره ادلب در نشست تهران صورت گرفت؟ خاطرنشان شد: تروریست‌ها در ادلب از نظر نظامی شکست خورده‌اند زیرا در منطقه محصوری قرار گرفته‌اند اما به دلیل آنکه تروریست‌ها منطقه وسیعی را کنترل می‌کنند و از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی استفاده می‌کنند، این مسئله اهمیت یافته است.
وی با طرح این سوال که راهکار ادلب با حضور ۵۰ هزار تروریستی که از خارج آمده‌اند، چیست؟ ابراز داشت: این افراد یا باید سلاح‌های خود را به زمین گذاشته و تسلیم ارتش سوریه شوند یا به نوعی از ادلب خارج شوند. از سویی، نه تنها سه کشور ضامن صلح بلکه دیگر کشورها و حتی مخالفان بشار اسد هم بر تمامیت ارضی سوریه تاکید دارند بنابراین ادلب باید در چارچوبه سوریه قرار بگیرد. 

ترک‌ها امیدشان خرید زمان برای پیدا کردن راه‌حل سیاسی بهتر برای حل وضعیت ادلب است

مدیرکل اسبق دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه ادامه داد: برای آنکه تروریست‌ها از ادلب خارج شوند، خروج‌شان از ترکیه است. این مسئله، موضوع مهمی برای ترک‌ها است و خروج یا تسلیم آنها برایشان مسئله است. به همین خاطر، ترک‌ها امیدشان آن است که با خرید زمان راه‌حل سیاسی بهتری برای این موضوع پیدا کنند. به همین خاطر نیز اردوغان در نشست تهران پیشنهاد آتش بس را داد و سخنان وی با واکنش پوتین همراه شد و وی گفت نماینده جبهه‌النصره در اینجا نیست و آتش بس با تروریست‌ها معنی ندارد ولی جمع‌بندی روحانی مورد توافق همگان قرار گرفت.
موسوی در پاسخ درخصوص احتمال صحنه‌سازی احتمالی مجدد در ادلب و طرح اتهام حملات شیمیایی بیان کرد: واقعیت مطلب آن است که نیروهای شکست‌خورده در ادلب چه صحنه‌سازی بکنند یا نکنند، ضربه‌ای خواهند زد. البته استفاده از اتهام استفاده تسلیحات شیمیایی آنقدر تکرار است که خود غربی‌ها نیز نسبت به آن دچار شک شده‌اند اما اگر عملیات بازپس‌گیری ادلب گسترده باشد، غربی‌ها برای توقف عملیات یا بیرون راندن رهبران گروه‌های تروریست، مداخله‌ای خواهند داشت.

مداخله غربی‌ها در حدی نیست که موجب تغییر سرنوشت و وضعیت کنونی شود

وی با تاکید بر اینکه آن مداخله در حدی نیست که موجب تغییر سرنوشت و وضعیت کنونی شود، یادآور شد: این مداخله برای خریدن زمان و ایجاد وقفه خواهد بود تا این گونه آنها بگویند نسبت به تحولات سوریه بی‌توجه نیستند. عملیات آنها تاکتیکی است اما نمی‌تواند خللی در اراده روسیه و ارتش سوریه ایجاد کند.
سفیر اسبق ایران در فنلاند و تاجیکستان درباره تاثیر نشست تهران بر مذاکرات ژنو عنوان کرد: ما نسبت به تحولات سوریه چشم‌انداز روشنی داریم ولی زمان ترسیم نهایی این چشم‌انداز مشخص نیست. به عبارت دیگر، چشم‌انداز سوریه این است که حل این بحران، راهکار دیگری جز روند آستانه و همکاری ایران، روسیه و ترکیه ندارد و تداوم راهکار نظامی برای حل و فصل بحران سوریه دیگر به پایان خود رسیده و مابقی بحث‌ها دیگر سیاسی است اما اینکه بحران سوریه دقیقا چه زمانی به پایان می‌رسد و مذاکرات سیاسی چه زمانی به نتیجه خواهد رسید، از این نظر نمی‌توان زمانی را مشخص کرد.

ادلب نیز بازپس گرفته شود، تروریسم در سوریه ریشه‌کن نمی‌شود

موسوی به حضور تروریست‌ها در سوریه اشاره کرد و گفت: حتی اگر ادلب نیز بازپس گرفته شود، تروریسم در سوریه ریشه‌کن نمی‌شود و ادامه می‌یابد. البته این سخن به معنای آن است که تروریسم از شکل و شمایل نظامی به شکل و شمایل امنیتی تغییر شکل می‌دهد.
وی با بیان اینکه فرایندهای سیاسی زمانبر است، اظهار داشت: در کوتاه‌مدت، نمی‌توان گفت که خاورمیانه به صلح و ثبات قطعی دست پیدا می‌کند اما همکاری‌های ایران، روسیه و ترکیه می‌تواند به کاهش خشونت‌ها، کاهش تلفات انسانی و رنج مردم ادلب و سوریه منجر شود.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به وضعیت مهاجرین سوری تصریح کرد: بازگشت مهاجرین به سرزمین‌های خود از بحث‌های جدی است و باید زمینه بازگشت آنها فراهم شود. این مسئله با بازسازی سوریه در ارتباط است و بازسازی سوریه نیز یک بحث سیاسی است که در فرایندهای سیاسی چند و چون آن مشخص می‌شود.

منبع: خبرگزاری ایلنا