دیدار اخیر ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان در حاشیه اجلاس اتحادیه اقتصادی اورآسیا درحالی انجام شد که نتیجه آن مهر تاییدی بر تداوم روابط نزدیک، سنتی و راهبردی دو کشور به ویژه در امور سیاسی و نظامی بود

از زمان آغاز ناآرامی های چند هفته پیش ارمنستان و حضور معترضان در خیابان های شهرهای این کشور، برخی کارشناسان بر این باور بودند که براساس سابقه انقلاب های رنگین در جمهوری های شوروی سابق، انقلاب رنگین دیگری در یکی از این کشورها در جریان است. زمانی که نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان از اعتراض های مردمی به عنوان ' انقلاب مخملی' یاد کرد، صحبت از حمایت کشورهای غربی به ویژه آمریکا از اعتراض ها در این کشور منطقه قفقاز به میان آمد.
برخی اعلام کردند که یک انقلاب با حمایت غرب در ارمنستان در جریان است که بر این اساس می توانست موجبات نگرانی روسیه را فراهم کند. در این میان، سکوت معنادار چند روزه روسیه در قبال اعتراض های مردمی ابهاماتی را در این راستا ایجاد کرد که چرا مسکو موضعی صریح و فوری در قبال ناآرامی های این کشور همسایه اتخاذ نمی کند. قطعا وقوع هرگونه انقلاب تحت حمایت غرب در ارمنستان امنیت ملی روسیه را در خطر قرار می داد اما چرا مقامات کرملین آرامش خاصی در قبال تحولات جدید در ارمنستان داشتند؟
چند روز پس از استعفای سرژ سرکیسیان از سمت نخست وزیری ارمنستان و مطرح شدن نامزدی پاشینیان برای این سمت، رهبر مخالفان به طور ضمنی و مختصر در مورد روابط با کشورهای مختلف سخن گفته بود. پاشینیان در زمان سخنرانی اش در دو جلسه رای گیری پارلمان ارمنستان به این مسئله اشاره کرد که در صورت تایید در سمت نخست وزیری، دولتش در راستای رابطه با تمامی کشورهای همسایه از جمله روسیه و ایران گام برخواهد داشت.
این موضع گیری پاشینیان تا حدودی نشان داد که تفکرات وی آن چنان که پیشتر برخی تصور می کردند، به سوی غرب گرایش ندارد و دولت تحت هدایت وی به دنبال حفظ روابط سنتی و مهم با روسیه یک هم پیمان این کشور است. این در حالی است که ارمنستان در دوران هدایت سرژ سرکیسیان نیز در مسیر روابط همزمان با امریکا، اتحادیه اروپا، روسیه و کشورهای آسیای میانه حرکت می کرد. پاشینیان نشان داد که قصد تغییرات بنیادین در سیاست خارجی کشورش را ندارد و خواستار تداوم ارتباطات فراگیر با جامعه جهانی است.
اعتراض های گسترده چند هفته پیش مخالفان دولت ارمنستان سرژ سرکیسیان نخست وزیر این کشور را وادار به استعفا کرد. سرکیسیان به مدت 10 سال در ارمنستان در راس قدرت بود. نیکول پاشینیان رهبر حزب مخالفان اخیرا با 59 رای موافق و 42 رای مخالف نمایندگان پارلمان به عنوان نخست وزیر جدید این کشور معرفی شد.
ارمنستان با کمی بیش از 29 هزار و 700 کیلومتر مربع مساحت و نزدیک سه میلیون نفر جمعیت و حدود 8 میلیون ارمنی تبار مقیم خارج از این کشور در معادله رویارویی های منطقه ای جایگاه مهمی دارد که افزون بر روسیه می تواند بر کشورهای همجوار و نزدیک، تاثیرگذار باشد.
دیدار پوتین- پاشینیان در حاشیه اجلاس مهم 'اتحادیه اقتصادی اوراسیا'در شهر سوچی برگزار شد. 'اتحادیه اقتصادی اوراسیا' از سال 2015 کار خود را با عضویت روسیه، قزاقستان و بلاروس آغاز کرد. این اتحادیه با هدف تضمین حمل و نقل آزاد محصولات، خدمات، سرمایه و نیروی کار میان کشورهای عضو راه اندازی شده است. ارمنستان و قرقیزستان نیز پس از مدت کوتاهی به این اتحادیه پیوستند و در سال 2016 ویتنام به نخستین کشور فرا منطقه ای تبدیل شد که عضو این اتحادیه شد.

** دیداری با یک پیام مهم

نقطه عطف آشکار شدن سیاست خارجی نخست وزیر جدید ارمنستان را می توان در دیدار دو روز پیش وی با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و اظهاراتش در این نشست دید.
پاشینیان در این دیدار خواستار روابط گسترده تر کشورش در حوزه های مختلف از جمله امور سیاسی و نظامی با روسیه شد که با واکنش مثبت پوتین نیز روبرو شد. دو طرف در این دیدار ضمن تاکید بر ماهیت راهبردی روابط دوجانبه عنوان کردند که هم پیمانی دو کشور امری مهم در منطقه قفقاز به شمار می رود.
رئیس جمهوری روسیه با اعلام اینکه ارمنستان همچنان یکی از نزدیک ترین هم پیمانان مسکو در منطقه قفقاز به شمار می رود، سیگنال مهمی را برای رفع یکسری شک و تردیدها ارسال کرد. تاکید سران روسیه و ارمنستان در این دیدار نشان داد که دو کشور به دنبال تداوم هم پیمانی استراتژیک دوجانبه هستند و قصد ندارند اختلالی در این روند ایجاد شود.
ممکن است نخست وزیر جدید ارمنستان همزمان نیز به دنبال تقویت روابط کشورش با برخی کشورهای غربی باشد اما به نظر می رسد که وی هیچ گاه رابطه مهم ایروان- مسکو را هم پیمانی ساده و معمولی نمی بیند و در مسیر گسترش روابط با غرب، اقدامی که منجر به نگرانی مقامات کرملین شود، انجام نخواهد داد. یکی از نکات مهم پس از تحولات اخیر ارمنستان روشن شدن ادامه روابط نزدیک ارمنستان - روسیه در دولت جدید تحت هدایت پاشینیان است. مقامات جدید ارمنستان به خوبی می دانند که روابط نزدیک با مسکو می تواند منافع زیادی برای ایروان به همراه داشته باشد و اگر خدشه ای به این رابطه وارد شود، قطعا ارمنستان در حوزه های مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی متضرر خواهد شد.

منبع: ایرنا