از سوی دیگر، مقامات روسیه روز جمعه اعلام کردند که تمام تحریمها ی اقتصادی علیه واردات از کشور ترکیه را لغو کرده‌است.

بنا به گزارش خبرگزاری «اسپوتنیک» دولت روسیه طی فرمانی اجرایی تمام تحریمهای  واردات محصولات کشاورزی و مواد خام از ترکیه به جز واردات گوجه‌فرنگی را لغو کرده‌است.

مسکو در ژانویه سال 2016 در واکنش به سرنگونی جنگنده روسیه توسط نیروی هوایی ترکیه در حریم هوایی سوریه تحریمهای اقتصادی شدیدی از جمله تحریم واردات محصولات کشاورزی علیه ترکیه اعمال کرد.

«اس 400»؛ پیامی برای ناتو

به گفته بسیاری از تحلیلگران تصمیم ترکیه جهت خرید سامانه های دفاعی «اس 400» و لغو تمامی تحریم های روسیه علیه ترکیه پیام واضحی برای ناتو است و می تواند این سازمان را با چالش جدی روبرو سازد.

«یوسف بایزید»، رییس کمیسیون دفاع ملی مجلس ملی ترکیه در مصاحبه با خبرگزاری اسپوتنیک روسیه گفت: « آنکار در فرایند دستیابی با توافقی با روسیه برای تحویل سامانه های اس 400 به ترکیه در راستای تقویت ظرفیت های دفاعی است تا بلکه بتواند با فعالیت های تروریستی خارج و داخل ترکیه مقابله کند».

بایزید افزود؛ به عنوان یک عضو ناتو، ترکیه این اقدامات و تلاش ها برای مقابله با تررویسم را به ائتلاف به رهبری آمریکا هماهنگ می کند اما در ادامه گفت که استراتژی واشنگتن علیه داعش باعث شد ترکیه به سمت چنین همکاری هایی در خارج از ائتلاف و ناتو برود.

این عضو مجلس ملی ترکیه در ادامه گفت؛ ترکیه در حال مبارزه با تررویسم است در حالی که اعضای ناتو نه تنها نتوانستند کمک های کافی را به آنکارا ارائه دهند بلکه همکاری با سازمان های تررویستی همچون «حزب اتحاد دموکراتیک»(PYD) و «واحدهای مدافع خلق»(YPG) را در پیش گرفتند که در تضاد با منافع امنیتی ترکیه است.

وی افزود که تلاش آمریکا برای مبارزه با گروه تررویستی داعش توسط گروه های تروریستی دیگری نظیر «واحدهای مدافع خلق» بر خلاف عقل و منطق و کاملا غیرقابل قبول است.

بنابراین این اقدام ترکیه به عنوان یک عضو ناتو برای خرید سامانه های دفاعی اس 400 روسی پیام آشکاری برای ناتو و آمریکاست که تا پیش از این در میان اعضای ناتو سابقه نداشته است. بدون تردید با خرید این سامانه های روسی توسط آنکارا باید شاهد وجود یک چالش و بحران جدی در سازمان ناتو باشیم.

 

تنش ها با اتحادیه اروپا و نزدیکی به روسیه

از سوی دیگر این مسئله بی ارتباط با تنش های میان ترکیه و اتحادیه اروپا و به ویژه آلمان در دوماه اخیر نیست.

هنوز زمان زیادی از مخالفت های اعضای اتحادیه اروپا و به ویژه آلمانی های با تحولات سیاسی ترکیه و اهداف اردوغان برای کنار زدن مخالفان داخلی اش نگذشته است که اخباری در مورد احتمال خروج نظامیان آلمان از پایگاه اینجرلیک شنیده می شود. طبق قانون ترکیه، مقامات غیرنظامی خارجی حق دیدار با نیروهایشان در این پایگاه را ندارند. لذا مرکل اعلام کرد چنانچه آنکارا بر ممانعت از دیدار قانونگذاران آلمانی با نیروهای این کشور مستقر در ترکیه پافشاری کند، ما نیروهای خود را از ترکیه به کشور دیگری منتقل می کنیم.

وی همچنین چند روز قبل با تاکید بر ادامه گفتگوها با مقامات ترکیه خاطرنشان کرد حضور 270 نظامی آلمانی در اینجرلیک در راستای مبارزه با تروریسم تعریف می شود و اگر با آنکارا بر این قانون خود اصرار داشته باشد برلین به دنبال جایگاهی دیگر برای انجام وظایف در ائتلاف بین المللی ضد داعش خواهد بود. او در ادامه از اردن به عنوان مقصد جدید و احتمالی نظامیان کشورش سخن گفت.

همزمان با بالا گرفتن تنش‌ها میان برلین و آنکارا بر سر همه‌پرسی تغییر نظام سیاسی ترکیه، گروهی از نمایندگان پارلمان آلمان  نیز خواستار خروج نیروهای نظامی این کشور از پایگاه نظامی اینجرلیک شده‌اند. در همین رابطه یکی از نمایندگان حزب سبز در پارلمان آلمان بیان داشت خروج نیروهای آلمانی از ترکیه پیام روشنی برای آنکارا خواهد فرستاد و آن این است که این کشور آخرین امیدها برای ورود به اتحادیۀ اروپا را از دست خواهد داد.

پایگاه اینجرلیک به دلیل نزدیکی به مواضع داعش در عراق و سوریه مکان مناسبی برای استقرار و آغاز عملیات جنگنده های اف 16 است. اما به نظر می رسد اختلافات سیاسی و حقوق بشری آلمان با حکومت اردوغان باعث شده است مرکل از خیر این پایگاه استراتژیک در حال حاضر میزبان نیروهای آمریکایی نیز است بگذرد و مناطق دورتری از سوریه از جمله اردن، کویت و یا قبرس را مورد بررسی قرار دهد.

خروج آلمانی ها از ترکیه بدون شک نمی تواند تاثیر چندانی بر مبارزه با داعش در سوریه بگذارد. ضمن آنکه حضور نظامیان آمریکایی در اینجرلیک کماکان امنیت مورد نظر جنوب ترکیه را برای آنکارا تامین خواهد کرد و اردوغان نگرانی بابت امنیت جنوب کشورش ندارد. اما این مساله می تواند بر شکل همکاری ترکیه و آلمان در ناتو و نقشی که آنکارا در دریای سیاه برای جلوگیری از مانور قدرت روسیه ایفا می کند، اثرگذار باشد. چرا که آلمان و روسیه دو رقیب بزرگ در منطقه اروپا هستند و بحران اوکراین این موضوع را به وضوح روشن کرد.

در واقع ادامه این تنش ها و نزدیکی روابط آنکارا-مسکو می تواند دست روسیه را برای قدرت نمایی در دریای سیاه باز بگذارد و قدرت ناتو در این منطقه برای مهار روسیه بکاهد.