در حاشيه سفر رئيس‌جمهوري ترکيه به تهران

سفر رئيس‌جمهور ترکيه، آقاي رجب طيب اردوغان، به تهران در شرايط حساس خاورميانه نويدبخش همکاري و افق‌هاي نو در روابط ايران و ترکيه است. برخلاف سال‌هاي آغازين به‌قدرت‌رسيدن حزب عدالت و توسعه به رهبري آقاي اردوغان که با استقبال گسترده دولتمردان ايراني روبه‌رو و در نتيجه روابط طرفين شاهد تحول بسيار مثبتي شد، در سال‌هاي گذشته و با آغاز سلسله‌تحرکات سياسي در خاورميانه موسوم به بهار عربي و ظهور داعش در سوريه و عراق، روابط ايران و ترکيه دستخوش تغيير و در نهايت به رقابت دو کشور به‌ويژه در سوريه منجر شد. بخشي از اين رقابت نمود خود را در قالب تحرکات قومي و مذهبي در منطقه نمايان کرد و حفره‌هاي امنيتي ناشي از رقابت دو قدرت بزرگ منطقه‌اي منجر به تشديد بحران و بي‌ثباتي‌هاي گسترده در سوريه و عراق به‌ويژه در جوار مرزهاي سرزميني دو کشور شد، به‌نحوي‌که امنيت ملي دو کشور نيز با مخاطراتی ناشي از اين شرايط دست‌به‌گريبان شد.در سده گذشته رويکردهاي دو طرف به مناسبات ايران و ترکيه براي تثبيت مناسبات دو کشور و فراتر از آن انتظام‌بخشي به مناسبات منطقه‌اي، از جمله در قالب پيمان‌هاي منطقه‌اي مانند پيمان بغداد، سعدآباد و سنتو موجب شد منطقه شاهد دوره‌اي نسبتا طولاني از ثبات و امنيت باشد؛ اما امروزه به دلايل گوناگون منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي شاهد فروپاشي بنيان‌هاي نظم، ثبات و امنيت و در نتيجه گسترش تروريسم و بي‌ثباتي در منطقه هستيم؛ اين شرايط موجب شده هزاران انسان قرباني و ميليون‌ها نفر آواره شوند و بسياري از زيرساخت‌هاي کشورهاي منطقه ويران شود. بازگشت ثبات و آرامش به خاورميانه به‌ويژه در فراسوي مرزهاي ايران و ترکيه تابع متغيرهاي فراواني است، اما يکي از مهم‌ترين متغيرهاي اثرگذار در بازگشت نظم و امنيت به خاورميانه بازسازي و تجديد ساختار مناسبات ميان قدرت‌هاي بزرگ منطقه‌اي از جمله ايران، ترکيه، عربستان و مصر است. از اين ميان روابط ايران و ترکيه به‌دليل هم‌جواري با يکي از بحراني‌ترين مناطق خاورميانه، اهميتی دوچندان دارد، به‌نحوي‌که گسترش ناامني موجب مخاطراتي جدي براي دو کشور شده و بازگشت آرامش به منطقه، بخشي جدايي‌ناپذير از منافع ملي ايران و ترکيه است. سفر متقابل مقامات سياسي، نظامي و امنيتي دو کشور نشان‌دهنده عزم و اراده دو طرف براي تقويت همکاري‌ها با هدف دورکردن مخاطرات از مرزهاي دو کشور است. اين موضوع مي‌تواند به فرصتي براي بنيان‌گذاشتن شالوده‌هاي نوين نظم منطقه‌اي و مقدمات شکل‌گيري پيمان‌هاي تازه‌اي تبدیل شود.همچنين اين آمد و شدها فرصتي است تا دو طرف برای بازبيني سياست‌هاي خود در منطقه و آسيب‌شناسي روال چند سال گذشته اقدام کنند و به‌‌اين‌ترتيب راه براي ترسيم افق‌هاي تازه هموار شود.
اميد است سفرهاي پي‌درپي و ديدارهاي مستمر مقامات دو کشور با واقع‌بيني و با درس‌گرفتن از تحولات جاري و نيز استفاده از تجارب تاريخي به‌ويژه در سده گذشته، زمينه‌ساز تعميق مناسبات ايران و ترکيه بر مبناي حسن هم‌جواري و امنيت ملي و منافع دو کشور باشد.

منبع: روزنامه شرق، شماره ۲۹۷۷ - چهارشنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۶

https://ccsi.ir//vdcg3n9q.ak9u74prra.html