سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ , 19 Mar 2024
تاریخ انتشار :جمعه ۲۲ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۱:۴۲
کد مطلب : 19564
پوتین به امنیت اسرائیل متعهد است / نباید از روسیه انتظار کاهش روابط با عربستان و اسرائیل داشت
علی اکبر فرازی: اگر منافع متقابل تامین شود؛ می‌توان با روسیه به روابطه استراتژیک رسید
احسان اسقایی: ایران و روسیه به عنوان دو‌ کشور همسایه و دارای نفوذ منطقه ای و بین‌المللی دارای تاریخ روابط پر فراز و نشیبی در قرون اخیر بوده اند اما هیچ گاه در تعاملات استراتژیک با یکدیگر قرار نداشتند. حتی هم اکنون نیز که ایران و روسیه ارتباط سیاسی مستحکمی دارند این ارتباط چندان وجوه اقتصادی ندارد. تنها نقطه‌ای که بین ایران و روسیه روابط ویژه‌ای در طول چند دهه گذشته برقرار شد؛ همکاری و همیاری دو کشور در مبارزه با داعش و دشمنان اسد در سوریه بود که بعد از پایان عمر داعش در سوریه روس‌ها در حضور نظامی ایران در سوریه چندان با ایران همکاری نکرده و حتی برخی اخبار از توافق آنها با آمریکایی‌ها برای عدم حضور ایران در نزدیکی های جولان حکایت داشت اما اکنون نماینده مقام معظم رهبری در حوزه بین الملل به روسیه سفر کرده و بر برقراری روابط استراتژیک بین ایران و روسیه تاکید کرده است. به نظر می‌رسد تاریخ جدیدی از روابط ایران و روسیه در حال رقم خوردن است. برای بررسی بیشتر امکان برقراری روابط استراتژیک میان ایران و روسیه «آرمان‌شرق» یا علی اکبر فرازی دیپلمات و کارشناس روابط بین‌الملل به گفت‌و گو پرداخته که در ادامه می‌خوانید.

مشاور مقام معظم رهبری سفری سه روزه به روسیه انجام داده؛ ایشان بعد از سپردن نامه رهبری به پوتین اعلام کرده‌اند که ایران و روسیه روابط استراتژیکی با یکدیگر دارند. این نوع خاص از روابط در شرایط فعلی به چه معناست؟

فرازی: واقعیت آن است که جهان درحال گذار از مرحله قدیم به مرحله جدیدی است. در این مرحله بلوک بندی‌های جدیدی تعریف و باز تعریف خواهد شد. دنیا از جهان دو قطبی خارج شده و جهان تک قطبی را پشت سرگذاشته و اکنون وارد جهان چند قطبی شده است که هر قطب بخشی از ابزارهای مادی را برای حضور در صحنه بین الملل با خود همراه دارد. در این جهان چند قطبی طبیعتا روابط جمهوری اسلامی ایران با هر قطبی معانی جداگانه‌ای دارد. جمهوری اسلامی ایران دنباله روی هیچ قطبی نخواهد بود و خود به عنوان کشوری تاثیر گذار در جهت تاثیر گذاری بر قطب های مختلف تلاش دارد. در  ۴۰ سال گذشته اثبات شد ه که جمهوری اسلامی به بازی های بین المللی که ساختار برد -برد درآن حاکم باشد احترام خواهد گذاشت و هرجا بازی برد -باخت حاکم باشد، جمهوری اسلامی ایران قائل به هیچ گونه بلوک بندی نیست. از دوران گذشته تا اکنون بر روابط استراتژیک جمهوری اسلامی ایران با همسایگان به خصوص روسیه تاکید شده است. روسیه امروز در جهان نقش زیادی را هم در ارتباط با کشورهای قدرتمند بازی می کند اما در مورد جمهوری اسلامی ایران رابطه کهن و دیرینه با روسیه این فرصت را برای هر دو کشور مهیا کرده تا در زمینه‌هایی که منافع مشترک دارند چه در تحولات منطقه‌ای و چه در تحولات بین الملل با یکدیگر به گفت و گو پرداخته و روابط نزدیکی داشته باشند. اینکه این همکاری ها به کجا می آنجامد و آیا به همکاری استراتژیک منتهی می شود به عملکرد و صداقت طرفین بستگی دارد. به نظر من اگر منافع دو طرف در این روابطه تامین شود می‌توان رابطه بلند مدت استراتژیکی بین ایران و روسیه را متصور شد. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران با دیگر کشورها نیز رابطه نزدیکی دارد و آن رابطه ها را مثبت تلقی می کند. از جمله رابطه با چین که امروز کشور تاثیر گذاری در حوزه بین الملل است. واقعیت آن است که همه کشورهای مستقل چه کشورهای صاحب نفوذ و چه کشورهای درحال توسعه و حتی کشورهای اروپایی با در قدرت قرار گرفتن ترامپ و رفتارهای غیر قابل پیش بینی آمریکا در حال متضرر شدن هستند. در نتیجه طبیعی است که سایر بلوک های قدرت در برابر ترامپ همکاری های نزدیکی داشته باشند و بیش از گذشته به همکاری های بلند مدت و استراتژیک بی اندیشند. آنچه برای جمهوری اسلامی اصل و مهم تلقی می‌شود بسط و گسترش رابط با سایر کشورهاست و حضور موثر در قطب بندی های جدید است

روابط ایران و روسیه فراز و فرود فراوانی داشته است. این روابط را بعد از فروپاشی شوری چگونه ارزیابی می‌کنید؟

فرازی: روابط جمهوری اسلامی ایران و روسیه بعد از فروپاشی اتحادیه جمایر شوروی دارای نوسانات مختلفی بوده اما هموراه این روابط در راستای همکاری و روابط دو جانبه بوده است. آنجا که اصطکاکی در روابط دو جانبه ایران و روسیه به وجود آمده هر دو کشور سعی کرده‌اند با تسامح از کنار اختلافات عبور کنند که لطمه‌ای به اصل همسایگی وارد نشود. بنابراین روابط ایران و فدراسیون روسیه سالم و روبه گسترش است. البته این رابطه در گذشته چندان برای طرف ایرانی خوش آیند نبوده اما اکنون باید به آینده رو به رشد فکر کرد و از یک رابطه عادی و دو جانبه به رابطه استراتژیک رسید که شرط آن صداقت از سوی طرفین است.

اساسا در روابط بین الملل هیچ دوست و دشمن دائمی وجود ندارد آیا می‌توان بر اساس منافع متقابل حالت ویژه‌ای را در روابط این دو کشور با توجه به مواضع آمریکا متصور شد؟

فرازی: طبیعی است که کشورها بر اساس منافع ملی خود در روابط با سایر کشورها تصمیم گرفته و حرکت می‌کنند اما آنچه در ارتباط با روابط جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه مطرح می شود آن است که هر دو کشور امکانات بالقوه یکدیگر را باید در نظر بگیرند، اینکه نگاه موقت به یکدیگر داشته باشند؛ نمی توان به رابطه استراتژیک رسید. بنابراین برای داشتن روابط استراتژیک باید منافع بلند مدت را در نظر گرفت. من امیدوارم هر دو کشور در این زمینه بتوانند به تعریف واحدی دست پیدا کنند.

هم زمان با سفر آقای ولایتی شاهد حضور نتانیاهو در روسیه هستیم. مسکو و تلاویو با یکدیگر روابط گسترده ای دارند از سوی دیگر درگذشته شاهد روابط اقتصادی عربستان با روسیه بودیم زمانی که روس‌ها در این اندازه با دشمنان ما در ارتباط هستند می‌توان روابط استراتژیکی بین دو طرف تصورکرد؟

فرازی: صرف داشتن روابط استراتژیک بین دو کشور مانع ارتباط آنها کشورها با سایر کشورها نمی شود. روسیه و شخص پوتین نسبت به امنیت اسرائیل متعهد هستند و همکاری های عمیق با یکدیگر دارند. همچنین روسیه با سایر کشورهای حوزه خلیج فارس نیز ارتباط فراوانی دارد. نباید به صرف اینکه می‌خواهیم با روسیه روابط استراتژیک داشته باشیم انتظار داشت که روسیه برای ارتباط با ایران رابطه خود را با سایر کشورها کاهش دهد. هنر دیپلماسی این است که در چنین وضعیتی بهترین راه را برای تعمیق مناسبات پیدا کرد. روسیه هم مانند آمریکا نسبت به جذب سرمایه کشورهای عربی در تلاش است. در نتیجه ایران باید راه هایی دیپلماتیکی برای گسترش روابط خود با روسیه انتخاب کند. روسیه به صرف داشتن روابط استراتژیک با ایران رابطه خود را با سایر کشورها برهم نخواهد زد.

منبع: پایگاه خبری تحلیلی آرمان شرق https://ccsi.ir//vdceen8z.jh8opi9bbj.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما

عضويت در خبرنامه